Wat houdt circulair bouwen in op het vlak van de openbare infrastructuur?

Ook openbare infrastructuur (ver)bouwen kan circulair. De aanpak verschilt eigenlijk niet van die bij het bouwen van een huis of gebouw.

Bovenal moeten we trachten de bestaande infrastructuur zo veel als mogelijk te hergebruiken en daarmee het bouwen van nieuwe infrastructuur te voorkomen of op z’n minst uit te stellen. Kasseien kunnen bijvoorbeeld makkelijk worden hergebruikt. De nood aan nieuwe infrastructuur kan voorts worden beperkt door een doordachte ruimtelijke structuur. Het inplanten van woningen rond bestaande kernen met allerlei faciliteiten, zal de nood aan een nieuw rioleringsstelsel voorkomen. Er zal hoogstens een uitbreiding van het bestaande net nodig zijn.

Indien er echt nieuwe infrastructuur nodig is, voorkomt een beetje gezond verstand vaak overdimensionering van verharde oppervlakken. Daarnaast is het belangrijk de infrastructuur zo veel als mogelijk omkeerbaar te realiseren, zodat verwijdering van bepaalde componenten in de toekomst mogelijk is. Het gebruik van wegneembare prefabetonplaten en grasdallen en een composteerbare verharding, bijvoorbeeld van verhakseld hout, zijn op dat vlak stappen in de goede richting. Het gebruik van asfalt moet absoluut vermeden worden. Mieke Vandenbroucke zei in de publicatie met de 23 ontwerprichtlijnen voor veranderingsgericht bouwen dat “dat resulteert in een gemakkelijker onderhoud, minder afbraakwerken en bijkomende mogelijkheden tot hergebruik.”

Ook bij het scheiden van ruimtelijke relaties wordt de tijd best in rekening gebracht. Er bestaan daarvoor eenvoudige afsluitingen die verplaatst en hergebruikt kunnen worden, zoals schanskorven of afsluitingen gemaakt van kastanjehout of bamboematten.

De ontwerprichtlijn ‘eenvoud’ geldt evenzeer voor infrastructuurwerken. Door makkelijk begrijpbare en bereikbare verbindingen is de infrastructuur nu en in een latere fase gemakkelijker te onderhouden, te herstellen en te vervangen. Nutsleidingen kunnen bijvoorbeeld ingekokerd worden zodat er geen graafwerken moeten plaatsvinden wanneer ze om welke reden dan ook bereikt moeten worden. In die kokers wordt best ook vrije ruimte voorzien zodat de nutsvoorzieningen later gemakkelijk kunnen uitbreiden. Op die manier worden complexe knooppunten en buizen, leidingen en weginfrastructuur die elkaar kruisen, ook vermeden. Want ook dat resulteert in eenvoudiger onderhoud en herstel.

Beantwoord door: Mieke Vandenbroucke, VIBE vzw

Bron:

23 ontwerprichtlijnen Veranderingsgericht Bouwen

Lexicon

Onze partners