Kortrijk is een stad in expansie. Ten westen van het historische centrum schieten de nieuwe ontwikkelingen als paddenstoelen uit de grond. Ten noorden van de Leie gaat het vooral om luxueuze appartementen, terwijl er ten zuiden van de rivier een onderzoekscampus verrijst die integraal gewijd wordt aan technologische innovatie. Een van de eerste exponenten hiervan is een nieuw cocreatiecentrum van Flanders Make. In het gebouw krijgen Vlaamse bedrijven de kans om in reële omstandigheden de nieuwste, meest duurzame productietechnologieën en -processen uit te testen. Daarnaast worden ze er begeleid in het optimale investeringstraject voor hun futureproof productieomgeving. Innovaties die Flanders Make ontwikkelt en toepast in voertuigen, machines en hun productieomgevingen vinden via de nieuwe site in Kortrijk ook hun weg naar andere sectoren, waaronder de voedings-, textiel- en farmaceutische industrie, de bouw- en landbouwsector en de logistiek.

Vijf verdiepingen 

Voor het markante ontwerp, rechthoekig met vijf verdiepingen, van het gebouw langs de Graaf Karel de Goedelaan zorgde Jaspers-Eyers Architects in samenwerking met MODULO architects. Het bouwprogramma bestond enerzijds uit labo-, onderzoeks- en productieruimtes en anderzijds uit vergaderzalen en kantoorfuncties. Geheel in lijn met de activiteiten die in het gebouw zullen plaatsvinden, stond ook in het ontwerp duurzaamheid voorop.

Groei- en krimpscenario’s

Die insteek resulteerde onder meer in de toepassing van twee basisprincipes van circulair bouwen: aanpasbaarheid en demonteerbaarheid. Zo besloten de architecten te werken met grote overspanningen en perifere kolomondersteuning om op die manier ruimtelijke flexibiliteit te creëren die allerhande groei- en krimpscenario’s mogelijk maakt. Ook de technieken werden daarop voorzien. De vorm en volumetrie van het gebouw zijn weliswaar onveranderlijk, maar binnen in het gebouw kunnen ruimtes eenvoudig groter of kleiner worden gemaakt of een andere invulling krijgen. Zo kunnen labo’s snel en efficiënt omgevormd worden naar kantoren en vice versa.

Voor de buitenschil van het cocreatiecentrum werden dan weer prefabgevelelementen gebruikt die eenvoudig te demonteren zijn met het oog op vervanging of vernieuwing van de hele gevel of delen ervan.

Voor de bouw van het Flanders Make-centrum in Kortrijk diende wel een oude woning met loods te worden afgebroken, maar de materialen die daaruit vrijkwamen werden maximaal gerecupereerd voor toepassing ex situ.

BEN-gebouw

Met het aanwenden van aardwarmte om het gebouw te verwarmen en koelen, zonlicht om elektriciteit op te wekken en regenwaterrecuperatie trokken de architecten ook op het vlak van technieken de circulaire kaart. Voor de nodige technische studies deden ze een beroep op Istema.

Die ingrepen zorgen er samen met de installatie van warmtepompen, dikke isolatiepakketten, hoogrendementsglas, klimaatplafonds en een ventilatiesysteem D voor dat het cocreatiecentrum aan de BEN-normen voldoet.

Het Flanders Make-centrum in Kortrijk werd ontwikkeld door ION en Stadsbader. Flanders Make is eigenaar van de grond en huurt het gebouw gedurende 27 jaar van de ontwikkelaars.

Meer over de architecturale kwaliteiten van het gebouw lees je in dit artikel op onze zusterwebsite Architectura.