Agrotopia: onderzoeksgebouw in circulaire symbiose met de stad

Met Agrotopia in Roeselare leveren META architectuurbureau en van Bergen Kolpa Architecten in opdracht van Vlaams onderzoekinstituut voor land- en tuinbouw Inagro en REO Veiling het grootste publieke gebouw voor onderzoek naar stedelijke voedselproductie van Europa op. De dakserre, resultaat van een multidisciplinaire samenwerking tussen beide architectenbureaus en Wageningen UR GlastuinbouwTractebel Engineering en Smiemans, heeft bouwkundig een sterk circulair karakter. Zo neemt ze, omdat ze op een bestaand dak kwam, geen nieuwe ruimte in, wordt regenwater er doorgedreven gerecupereerd en draait ze op restwarmte. De architecten spreken van "een circulaire symbische met de stad".

Agrotopia is gebouwd op het bestaande dak van de groente- en fruitveiling REO, het logistieke hart van West-Vlaanderen voor groenten en fruit. Met een spectaculair zicht op de wijde omgeving en de stad krijgt stedelijke tuinbouw op industriële daken zo een prominente plaats in de skyline van Roeselare. Door de almaar groter wordende urgentie van duurzaam, maar ook efficiënt en economisch ruimtegebruik kent het activeren van de restruimte in de stad voor stadslandbouw een opmars. In Agrotopia komen twee werelden samen die eerder volledig van elkaar gescheiden waren: architectuur en landbouw.

In het 9.500 m2 grote gebouw bevinden zich hoogtechnologische onderzoeksfaciliteiten voor de teelt van vrucht- en bladgroenten omringd door een educatieve looproute voor het brede publiek. In vier verschillende klimaatzones kan de teelt van tomaat en sla, maar ook peper en aardbei, gevolgd worden.

Hoewel voor de realisatie van het gebouw niet gebruikgemaakt werd van gerecupereerde of hernieuwbare materialen en hergebruik van het gebouw of zijn materialen en dus respectievelijk aanpasbaarheid en demonteerbaarheid geen echte uitgangspunten waren, vormt Agroptopia op verschillende andere vlakken toch een voorbeeld van circulair bouwen. Zo wordt er ongebruikte ruimte – het dak van een bestaande gebouw – voor geactiveerd en geen nieuw grondperceel. Daarnaast gaat er in het gebouw ook geen druppel water verloren: bij het irrigeren van de planten met gerecupereerd hemelwater wordt het restwater gerecycleerd en hergebruikt. De serre wordt ook op circulaire wijze verwarmd: met restwarmte afkomstig van de afvalverbrandingsoven Mirom wat verderop in de stad en van de warmtekrachtkoppeling van de REO Veiling.

Meer info over de architecturale kwaliteiten van Agroptopia lees je op onze zuesterwebsite Architectura.

Deel dit artikel:

Onze partners