De bibliotheek van Keerbergen in GC Den Bussel werd onlangs volledig heringericht. Stijn Ruys, inwoner van Keerbergen, mocht daarvoor het ontwerp leveren. Zijn uitgangspunten daarbij: maximaal hergebruik van de bestaande meubels en andere interieurobjecten, ervoor zorgen dat de nieuwe materialen in de mate van het mogelijke een hernieuwbare of gerecycleerde oorsprong hebben en inzetten op aanpasbaarheid.
De herinrichting kwam er niet zomaar. De tien jaar oude bibliotheek moest omgevormd worden tot ‘een bibliotheek van de toekomst’, met een betere verbinding met de omliggende ruimtes, een betere toegankelijkheid en een hogere graad van leesbaarheid. De nieuwe inrichting moest de bezoekers een betere beleving bieden en aanpasbaar zijn met het oog op multifunctioneler gebruik van de ruimte.
Duurzaam materiaalgebruik
Een uitgangspunt dat interieurarchitect Stijn Ruys daar zelf nog aan toevoegde, was om zo circulair mogelijk om te gaan met de nodige materialen. Maximaal behoud van wat er al was, was daarom zijn vertrekpunt. Hij bracht daarvoor alle bestaande delen minutieus in kaart. Uiteindelijk werden alle oude metalen boekenrekken en diverse kasten hergebruikt – sommige waren meer dan veertig jaar oud! Ze kregen wel een upgrade: ze werden bekleed met drielaagse platen van vurenhout waarin lijnen werden gefreesd voor een uniform en stijlvol geheel.
Ook bij de keuze van nieuwe materialen stond duurzaamheid voorop. Zo zijn de meeste daarvan hernieuwbaar of van gerecycleerde oorsprong, zoals het vilt dat gebruikt werd voor de gordijnen en om enkele kasten te bekleden of de vezelcementplaten waarmee – naast inox – de ontvangstbalie werd gemaakt.
Aanpasbaar ontwerp
Door een strategische plaatsing van de boekenkasten creëerde Stijn Ruys gangen en verschillende ruimtes in de vernieuwde bib. De boekenkasten kunnen in de toekomst eenvoudig een andere plaats krijgen om die indeling te veranderen, wat de bib aanpasbaar maakt en ze een multifunctioneler karakter geeft. Studeren, lezingen of kleine voorstellingen geven, vergaderen: het kan allemaal in de vernieuwde bibliotheek.
De interieurarchitect trok de aanpasbaarheid ook door naar elementniveau: alle meubels zitten met zichtbare schroeven in elkaar zodat het in de toekomst gemakkelijk gedemonteerd kan worden of bepaalde onderdelen makkelijk kunnen worden vervangen – en zodat in een nog verdere toekomst alle onderdelen apart gerecycleerd kunnen worden.
Flexibel verlichtingsconcept
Het ontwerp van Stijn Ruys tilde de bib zoals gevraagd ook naar een hoger niveau op het vlak van toegankelijkheid, leesbaarheid en beleving. Daaraan draagt onder meer de nieuwe verlichting bij. Die bestaat uit houten balken met geïntegreerde ledlijnen en uit losse kabels met lichtpunten. Ook de armaturen zijn zo ontworpen dat ze van plek kunnen veranderen als de ruimte een andere indeling krijgt.
De uitnodigende zitruimtes in de bib hebben verschillende vormen, gaande van zitplekken aan tafels tot een zithoek met gigantische kussens. Planten zorgen voor een visuele opfrissing en versterken het gevoel van rust en huiselijkheid.
Uitdagingen
Het project kende volgens Stijn Ruys wel enkele uitdagingen. De grootste daarvan was het overtuigen van het lokale bestuur en de inwoners van Keerbergen om een circulaire aanpak te hanteren en af te wijken van standaardkeuzes – lees: hypermodern design.
Daarnaast maakte de complexiteit van overheidsopdrachten – waar dit project dus onder viel – het moeilijk om lokale aanbieders te vinden, wat ook als een circulair principe wordt beschouwd vanwege de korte keten. Uiteindelijk werd met Olivander uit Aarschot toch een lokale hoofd aannemer gevonden.
Het budgetbeheer was een laatste uitdaging, maar slimme, bewuste keuzes zorgden ervoor dat het beoogde resultaat toch kon worden verwezenlijkt met de eerder beperkte middelen.
Geslaagde missie
De herinrichting duurde een maand, van mei tot juni 2024. De inwoners van Keerbergen kunnen dus als een klein jaar genieten van hun vernieuwde bibliotheek. Hun reacties zijn volgens Stijn Ruys lovend. Zo kunnen ze zich naar eigen zeggen makkelijk oriënteren in de bib en voelen ze zich er echt welkom. Missie geslaagd dus.