Bouw gestart van circulaire VDAB-campus in Roeselare (Team V Architecture en bildt.architecten)

In Roeselare zijn Alheembouw en Cordeel gestart met de realisatie van een nieuwe Loopbaancampus van de VDAB. De aannemers verenigden zich voor het project, dat gerealiseerd wordt volgens de formule van design, build, maintain & finance (DBMF), in een bouwteam met de architectenbureaus Team V Architecture en bildt.architecten, Sweco, dat de engineering voor zijn rekening neemt, en SuReal als duurzaamheidsexpert. De architecten ontwierpen het project aan de hand van verschillende principes van circulair bouwen. Zo zal het gebouw makkelijk aanpasbaar zijn aan veranderende noden, heeft het een demonteerbare gevel en worden bouwmaterialen met een lage(re) milieuimpact gebruikt, zoals een minder milieuvervuilende betonvariant voor de structuur. In 2027 moet het gebouw klaar zijn.

De VDAB gaat in de Loopbaancampus in Roeselare, gelegen langs de E403, zijn volledige dienstenaanbod aanbieden en ook verschillende partnerorganisaties krijgen er een plek. Het gebouw zal vier verdiepingen tellen, met centraal een atrium. Op alle etages wisselen dubbelhoge ruimtes voor de grote ateliers en de inkom af met mezzanines voor vergaderruimtes, instructielokalen en kantoren. Verschillende planten zullen ervoor zorgen dat de buitenaanleg waarin het project ook voorziet, wordt doorgetrokken in het gebouw.

Team V Architecture, bildt.architecten stoelden hun ontwerp op verschillende principes van circulair bouwen. Zo heeft de Loopbaancampus een skeletstructuur op basis van een modulair casco-systeem met voorgespannen welfsels die grote overspanningen mogelijk maken en voorzagen de ingenieurs van Sweco 80% van de wanden als niet-dragend en demontabel. De schachten voor de technieken ontwierpen de ingenieurs dan weer met een buffer van 25% in de tracés van de technische banen, zodat nieuwe technieken in de toekomst makkelijk aangesloten kunnen worden. Ruimtes met dubbele hoogte kunnen ook worden ontdubbeld voor bijkomende vloeroppervlakte.

Die ontwerpkeuzes zorgen ervoor dat grote aanpassingen aan het gebouw eenvoudig kunnen worden gedaan. Als de VDAB en zijn partnerorganisaties er ooit zouden vertrekken, kan het gebouw met andere woorden makkelijk een andere functie krijgen.

Bijkomend voordeel van de keuze voor een casco met voorgespannen welfsels is dat het extreme standaardisatie en een snelle montage toelaat, wat budgettaire winst en een kortere bouwtijd betekent.

De toekomstgerichte blik vertaalde zich ook in demontabele gevelelementen.


Lage embedded en operational carbon

Ook op het vlak van materialen trok het bouwteam de circulaire kaart. Door een uitgekiende materialenkeuze met behulp van TOTEM en One Click LCA wordt 422 ton zogenaamde embedded carbon (de CO2-uitstoot die voorkomt uit de volledige levenscyclus van een materiaal, red.) bespaard over zestig jaar. Zo zorgt alleen al het duurzame CEM III-beton van de structuur voor 32% minder CO2-uitstoot.

Daarnaast geldt voor heel wat ruimtes het credo ‘Ruwbouw is afbouw’, wat materiaalminimalisatie betekent en de CO2-voetafdruk van het gebouw ook weer naar beneden haalt.

Door tal van ontwerpkeuzes om de energievraag te minimaliseren en het aandeel duurzame energie te maximaliseren zal de Loopbaancampus ook 14.820 ton zogeheten operational carbon (de CO2-uitstoot gecreëerd door het energieverbruik tijdens de gebruiksfase van een gebouw, red.) minder uitstoten in vergelijking met een traditioneel gebouwd gebouw van dezelfde grootte.

Zo zijn de sheddaken van de ateliers maximaal op het noorden georiënteerd, terwijl de zonnepanelen vooral op zuidgerichte daken komen te liggen en berekenden de ingenieurs van Sweco de beglazingsratio van de gebouwschil – 40% – in functie van maximale daglicht- en warmtetoetreding, zonnewinsten en isolatiewaarde. Metalen U-vormige gevelelementen met diepe profielen zijn afgestemd op een optimale schaduwwerking en op de meest bezonde gevels is externe mobiele zonwering voorzien.


BEO-veld

Een BEO-veld is de voornaamste bron voor verwarming en koeling van de campus. Dat werkt samen met reversibele water-water warmtepompen, maar ook revisibele lucht-waterwarmtepompen en vierpijpswarmtepompen die restwarmte kunnen overdragen tussen ruimtes zullen zorgen voor een aangenaam binnencomfort. De warmtepompen worden aangedreven door de zonnepanelen op het dak. Het energieplaatje van de Loopbaancampus is zo CO2-neutraal. Een gebouwenbeheersysteem met een uitgebreid sensornetwerk om energiestromen te meten zal ervoor zorgen dat die CO₂-neutrale status behouden blijft.

Het ontwerp van het bouwteam is ook waterneutraal, dankzij maximale inzet op regenwaterrecuperatie – en buffering – die loopt via een watertank, vijver en infiltratiebekken – en hergebruik van water voor het sanitair en het onderhoud van het gebouw en het groen. Groendaken en een semiwaterdoorlatende parking ondersteunen die watercyclus.

Het BIM-model, met Sweco als adviseur in de ontwerpfase, dient als belangrijk controlemiddel op de exploitatiekost. Bedoeling is om de zogenaamde total cost of ownership (TCO) te evalueren over de hele levensduur van de campus – CAPEX, OPEX en CO₂-uitstoot.

De nieuwe Loopbaancampus van VDAB in Roeselare werd mede mogelijk gemaakt door steun vanuit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.

De Rodenbachstad is stilaan een voorbeeld te noemen op het vlak van circulair bouwen. Zo onderging eerder al het stadhuis een circulaire renovatie en werd het nieuwe kantoor van Joye T'rec in Roeselare circulair gebouwd. Daarnaast etaleert ook Agrotopia enkele principes van circulair bouwen.

Deel dit artikel:

Onze partners