Vragen beantwoord door FOAMGLAS

Het gebouw aan de Hendrik Baelskaai nummer 27 heeft een rijke geschiedenis. Het diende eerst als werkplaats voor een visserijcoöperatie, vervolgens als brandstofdepot en is nu al enkele jaren in het bezit van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM). Op dit moment is het gebouw in gebruik door de vzw O.666. Die organisatie zet zich in voor een sociale en circulaire economie, waarbij ze acties en projecten ontwikkelt om mensen en grondstoffen efficiënter in te zetten in de maatschappij. De vzw O.666 zal het gebouw blijven huren van OVAM tot ten minste 31 december 2025.

Circulair?

De oorspronkelijke gevel bestond uit twee lagen metselwerk met een niet-geïsoleerde luchtspouw.

De cellulaire glasisolatieplaten genaamd FOAMGLAS^® T3+ (60 x 45 cm) werden tegen de bestaande gevel geplaatst. Daarvoor werden, om de volledige demonteerbaarheid van het nieuwe stuk gevel te garanderen, onzichtbare F-ankers gebruikt, zonder lijm of andere additieven. Ook de Pretty Plastic-geveltegels die op de FOAMGLAS^® T3+-platen kwamen, werden omkeerbaar bevestigd.

Naast de demonteerbaarheid maakt dus ook de samenstelling van de gebruikte materialen de nieuwe gevel circulair: de cellulaire glasisolatie bestaat voor ongeveer 60% uit gerecycleerd glas en de Pretty Plastic-geveltegels voor de volle 100% uit gerecycleerd pvc-materiaal. In concrete cijfers gaat het om 451 kg glasafval en 2.759 kg pvc-afval dat verwerkt werd in de gebruikte materiaal. Door de oorspronkelijke gevel te behouden werd ook 43.584 kg aan baksteenafval voorkomen.

De gevelrenovatie is niet enkel duurzaam omwille van de gebruikte materialen, maar uiteraard ook door het feit dat ze de energie-efficiëntie van het gebouw aanzienlijk verbetert, wat resulteert in lagere energiekosten en een verhoogd comfort voor de gebruikers van het gebouw.

Tot slot vereist een duurzaam gerenoveerde gevel minder onderhoud en is de levensduur ervan langer (EPD-PCE-20200300-IBB1-NL, gepubliceerd door IBU). Eenmaal geplaatst, behouden de oplossingen van FOAMGLAS^® hun eigenschappen, waardoor ze zorgen voor een verhoogde energie-efficiëntie gedurende de volledige levensduur van een gebouw. Daarnaast zijn ze ook brandveilig.

Grootste uitdaging?

Bij de duurzame renovatie van de gevel werd de aannemer niet geconfronteerd met grote uitdagingen.

Lessons learned?

De aanpak van deze gevelrenovatie was totaal verschillend vergeleken met de benadering van gangbare gevelrenovaties, waarbij isolatieplaten worden vastgelijmd. De mechanische verankering van de FOAMGLAS^®-isolatieplaten maakt de gevelisolatie volledig demonteerbaar en herbruikbaar. Dit project toont dus aan dat het verder kijken dan de gangbare toepassingen en technieken essentieel is om de stap naar een meer circulaire bouwsector te zetten.

Het FOAMGLAS^®-team werkte nauw samen met de bouwheer en de installateur met als doel het creëren van een circulaire gevel voor een circulaire hub. Door die nauwe samenwerking kon de gevelrenovatie gerealiseerd worden volgens de vereisten van de circulaire economie. Het project toont dus ook – niet voor het eerst – aan dat samenwerking tussen de verschillende stakeholders van een bouwproject cruciaal is willen we circulair bouwen faciliteren.

Het project verlengt de levensduur van de gevel doordat de materialen die gebruikt werden gemakkelijk weer te verwijderen zijn terwijl het tegelijkertijd ook zorgde voor een afvalreductie in vergelijking met traditionele gevelrenovaties.

Technische fiche

Opdrachtgever: O.666

Ontwerper: tussengoed architectuur-stedenbouw

Timing: januari 2024

Doorlichting experts

Eén van de belangrijkste principes van circulair bouwen is het hergebruiken van bestaande gebouwen. Dat is wat in Oostende gebeurde voor de organisatie O.666. Door te kiezen voor renovatie worden heel veel nieuwe materialen uitgespaard, is er minder afval en wordt er geen nieuwe open ruimte ingenomen. De gebruikte materialen zijn gerecycleerd. Dat heeft een grotere milieu-impact dan het rechtstreeks hergebruiken van materialen omdat er een nieuw productieproces aan te pas komt. In dit project werd echter rekening gehouden met toekomstig hergebruik van de producten door ze demonteerbaar te plaatsen; de omkeerbaarheid zorgt ervoor dat de producten in de toekomst in hun huidige vorm een nieuw leven kunnen krijgen en niet opnieuw gerecycleerd moeten worden.