Vragen beantwoord door EQUITONE

Het deelproject gevelrenovatie ontstond vanuit de ambitie van het Algemeen Ziekenhuis Nij Smellinghe om tegen 2030 energiepositief te zijn. Er werden verschillende ideeën besproken. Zo werd bijvoorbeeld ook de mogelijkheid bekeken om de volledige gevel te vervangen door glaspanelen of nieuwe EQUITONE [pictura]-panelen. Uiteindelijk bleek het maximale hergebruik van de 24 jaar oude bestaande Etex-gevelpanelen en een aanvulling met die EQUITONE [pictura]-panelen, die esthetisch mooi aansluiten op de Etex-panelen en ook een product zijn van Etex, de meest duurzame oplossing. Uiteindelijk werd zo 10.000 m² aan gevel vernieuwd.

Circulair?

Heel deelproject is ten eerste circulair door het hergebruik van een groot deel van de bestaande Etex-panelen. Na een studie bleek meer bepaald 80 tot 85% van de bestaande Etex-panelen nog goed om – na een grondige reiniging een herstelling hier en daar – opnieuw toe te passen.

Daarnaast zijn de EQUITONE-panelen die gebruikt werden om de platen die er te slecht aan toe waren te vervangen, circulair op zichzelf. Vezelcement is immers 100% recyleerbaar. In de mate van het mogelijke gebruikt EQUITONE zelf gerecycleerd vezelcement voor de productie van de EQUITONE-panelen. Het doet daarvoor ook actief aan urban mining. EQUITONE kan voor de EQUITONE [pictura]-panelen, die een levensduur van wel 50 jaar hebben, een Cradle to Cradle Bronze-certificaat voorleggen.

Ten derde werden de Etex-panelen (opnieuw) en de EQUITONE-panelen omkeerbaar bevestigd, om hun potentieel voor hergebruik en in tweede instantie recyclage te vrijwaren.

Alle gevelpanelen werden ten slotte ook geregistreerd in Madaster.

Grootste uitdaging?

De bestaande Etex-panelen werden eerst allemaal van de gevel gehaald. Dat kon omdat ze er destijds omkaderd tegen waren geplaatst. Er zaten dus geen boorgaten in de panelen zelf. De kaders hadden de randen van de panelen doorheen de tijd echter wel bevuild. Daarom besloten de architecten dat de hoekjes van de gevelpanelen op de werf moesten worden afgezaagd. De panelen werden daardoor wel iets kleiner, maar dat zorgde al bij al niet echt voor problemen. Ze werden vervolgens geschroefd teruggeplaatst.

Lessons Learned?

Het renovatieproject is voor EQUITONE een interessante testcase én een bron van inspiratie voor anderen omtrent circulariteit. Het toonde aan dat de Etex-panelen na meer dan 20 jaar nog altijd performant waren en dat het belangrijk is dat de opdrachtgever mee wil zoeken naar de meest duurzame aanpak. Zonder die ingesteldheid, had hij misschien gewoon voor nieuwe panelen gekozen. EQUITONE stelde ook vast dat de reductie aan transportbewegingen, doordat de bestaande panelen lokaal werden verwerkt, een aanzienlijke impact had op de ecologische voetafdruk van het project.

Technische fiche

Opdrachtgever: Algemeen Ziekenhuis Nij Smellinghe

Ontwerper: Van Manen en Zwart Architecten

Hoofdaannemer: Van Wijnen Groep

Timing: 2021

Doorlichting experts

Bij de totaalrenovatie van het Algemeen Ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten maakte EQUITONE een circulaire opwaardering van de gevel mogelijk. Het sleutelwoord daarbij was hergebruik. Door 80% van de bestaande panelen van Etex, waar EQUITONE deel van uitmaakt, te hergebruiken, moest maar een klein deel van de gevel met nieuwe panelen bedekt worden. Dergelijk hergebruik ter plaatse is één van de meest effectieve manieren om materiaalstromen te sluiten.

Omkeerbare verbindingen maakten het mogelijk om de panelen te verwijderen, schoon te maken en opnieuw te plaatsen. De lange levensduur van de panelen was daarbij natuurlijk cruciaal. Dat de panelen ter plaatse gereinigd en licht herwerkt werden, spaarde heel wat logistieke processen en transport uit. Door de panelen ook demontabel terug te plaatsen, blijft hergebruik ook in de toekomst mogelijk.

De EQUITONE-panelen zijn nieuw, maar werden ook demonteerbaar geplaatst én zijn recycleerbaar.