Casestudy: kantoor AVENIRarchitecten, Hasselt

Toen AVENIRarchitecten enkele jaren geleden in zijn zoektocht naar een ruimte voor een nieuw kantoor op een bestaand pand in Hasselt stootte, besloot het de verbouwing van het gebouw, dat tot dan een woning en kapperszaak had gehuisvest, circulair aan te pakken. Ruwbouwmaterialen werden maximaal gerecupereerd, er werd gewerkt met CLT en voor het meubilair werden de snijresten van de ruwbouwpanelen voor de raam- en deuropeningen gebruikt. Het pand langs de Diestersteenweg beschikt na de transformatie over twee kantoorunits en twee appartementen.

Vragen beantwoord door Maryse Vermeiren, ir. arch., BEN-voorloper en energiedeskundige bij AVENIRarchitecten


Circulair?

Het gelijkvloerse appartement en een groot deel van de verdieping van het nieuwe gebouw bevatten de originele vloeren, wanden en plafonds. Enkel de openingen werden wat herschikt.

Voor de uitbreiding hebben we vooraf hebben vooraf met houtskelet en staalskelet verschillende circulaire systemen tegen elkaar afgewogen en uiteindelijk hebben we voor CLT gekozen, bestaande uit 10 cm dikke binnenwanden in Europees gecertifieerd hout. Ook de trap werd daarin uitgevoerd in CLT.

De ruwbouwstructuren van wanden en plafonds werden maximaal zichtbaar gehouden. Ze werden dus niet echt afgewerkt zodat dat in de toekomst misschien wel nog kan gebeuren als het gebouw een andere invulling zou krijgen. Bovendien is de CLT-structuur grotendeels demonteerbaar en blijven de verbindingen zo makkelijk bereikbaar.

Voor het meubilair in ons kantoor en de refter werd gebruikgemaakt van de uitsnijdingen in ruwbouwpanelen die nodig waren voor de raam- en deuropeningen.

De kantoren zijn CO2-neutraal dankzij een bodemwarmtepomp met free cooling en zonnepanelen – die nog geplaatst worden.


Grootste uitdaging?

De grootste uitdaging was om ons programma van twee kantoren en twee appartementen gerealiseerd te krijgen in een – ondanks de uitbreiding – relatief compact pand. Dat vergde vooraf veel denkwerk. Alle technieken werden vooraf uitgedacht, de uitfresingen en openingen werden voorbereid in het BIM-model en de technieken werden vervolgens grotendeels gelegd nog voor de ruwbouw van start ging, wat toch vernieuwend denken is in het bouwproces. Dat heeft tot materiaalbesparing geleid.


Lessons learned?

Dit was voor ons een pilootproject voor circulair bouwen, iets waar we in de toekomst alleen maar meer op zullen focussen. Belangrijke lessen die we uit dit project gehaald hebben:

  • De kostprijs ligt nog steeds hoger dan die van traditioneel bouwen, maar die weegt vaak niet op tegen de snelheid van montage. De ruwbouw in CLT stond er op drie dagen. Het hele gebouw was winddicht op een week.
  • Nog meer dan bij traditioneel bouwen is bij circulair bouwen voorafgaand denkwerk op alle gebieden én nauwe samenwerking nodig met alle uitvoerders voorafgaand aan het BIM-modelleren.
  • De coördinerende rol van de architect wordt in circulaire projecten nog belangrijker.
  • Er moet bij de aannemers nog meer aandacht komen voor het aspect demonteerbaarheid van de systemen. Nu zijn de gevelpanelen bijvoorbeeld verlijmd in plaats van geschroefd en dat is jammer vanuit circulair standpunt.


Technische fiche

Opdrachtgever: Sohlidium

Ontwerper(s): AVENIRarchitecten

Studiebureau(s): AVENIRarchitecten (technieken) & Bouw & Energieadvies (EPB)

Aannemers: AMK Construct, CLT-S, Ecosol+, Celis Putboringen, BCS Projects, Peeters Algemene Schijnwerkerij

Timing: najaar 2016 – 2018

Deel dit artikel:

Onze partners