Vragen beantwoord door Olivier Groulard, architect en gedelegeerd bestuurder bij BEAI

De Loodtoren is een stille getuige van de voormalige industriële activiteit in Brussel. Hij is onderdeel van een voormalige buskruitfabriek uit 1898 en werd gebruikt om druppels vloeibaar lood van grote hoogte te laten vallen om zo door het spel van cohesiekrachten en oppervlaktespanning kogelvormige bolletjes lood of hagel te doen ontstaan. De totale site werd herontwikkeld, goed voor een oppervlakte van 3.000 m².

Circulair?

"Het circulaire aan dit herontwikkelingsproject zat hem voornamelijk in het terugwinnen van materialen uit de bestaande fabriek. Dat was het uitgangspunt bij het ontwerp, om zo het gebouw met grote historische waarde alle eer aan te doen."

"Het gaat om vrij uitzonderlijke hoeveelheden. Zo werden er 60 m³ bakstenen gerecupereerd en ter plaatse gereinigd. Al het nieuwe metselwerk kon met die bakstenen afkomstig van de afbraakwerken worden uitgevoerd, er werd geen enkele baksteen van buitenaf aangevoerd. Ook werden negen massieve balken van 9,5 meter lang gedemonteerd en vochtvrij bewaard in de opslagplaats van algemeen aannemer Jacques Delens om vervolgens in het atelier te worden herwerkt tot banken en een buitenbar. Daarnaast kregen verschillende blokken arduinsteen een nieuw leven in de buitenaanleg."

Grootste uitdaging?

"We kregen in dit project te maken met verschillende uitdagingen. Ten eerste was dat het inpassen van het specifieke programma in het bestaande erfgoed en zijn structurele raamwerk. Daarnaast was ook het samenbrengen van een onderwijsprogramma en een sociaal-cultureel programma een interessante uitdaging. Een vloeiende circulatie bewerkstelligen was ook niet evident en ten slotte vormde ook de integratie van de hedendaagse technieken zonder de ruimtelijkheid van de plek aan te tasten een interessante denkoefening."

Lessons learned?

"Dat het oude bouwsysteem, met balken en massief hout, op zichzelf al circulair was. Dat bouwen zonder lijm mogelijk is. En dat onderling vertrouwen tussen architecten, ingenieurs en opdrachtgever essentieel is in het succesvol afronden van een project."

Technische fiche

Opdrachtgever: Stad Brussel

Ontwerper: Bureau d'Engineering et d'Architecture (BEAI)

Studiebureau: Bureau Greisch (stabiliteit), FTI (speciale technieken)

Hoofdaannemer: Jacques Delens

Timing: opgeleverd in 2018