De bouw is een grootverbruiker van materialen en is verantwoordelijk voor ongeveer 33% van de totale CO₂-uitstoot. Momenteel zijn de gebruikte componenten en materialen vaak niet aanpasbaar tijdens de levenscyclus. En zijn ze ook niet gemaakt van hernieuwbare, biobased materialen. Dat komt omdat de meeste bouwprojecten nog steeds op een lineaire manier zijn ontworpen, wat hergebruik van materiaal bemoeilijkt. Een transitie van de huidige lineaire bouw naar een biobased, circulaire bouw is noodzakelijk.

Om circulair en biobased bouwen te kunnen realiseren, is een integrale aanpak nodig waarin processen, disciplines, bedrijven en wet- en regelgeving veranderd moeten worden. Dit betekent dat bestaande rollen van belanghebbenden in de bouwsector zullen veranderen en nieuwe rollen nodig zijn. Binnen het Europees gesubsidieerde onderzoeksproject CBCI wordt daarom een aanpak ontwikkeld die samenhang garandeert tussen technische, juridische en sociale aspecten, en businessmodellen om biobased en circulair te kunnen ontwerpen en bouwen. De insteek is om die aanpak vervolgens op industriële schaal kan worden gehanteerd.

Herhalende aanpak

Om tot een werkende aanpak te komen, vindt ontwerpend onderzoek plaats. Kenmerkend daarbij is de iteratieve aanpak en dat een breed scala aan stakeholders en experts bij het onderzoek betrokken wordt. Tijdens workshops worden de verschillende invalshoeken bekeken.

In het onderzoek staan twee real-life cases centraal: een ziekenhuis van de Zeeuwse zorginstelling Emergis en een gebouw van KU Leuven in Gent worden circulair gerenoveerd met biobased materialen. Er zullen gevelelementen worden ontwikkeld, die zullen worden toegepast in de twee cases.

Voor een goede leerervaring en kennisdeling zorgen de projectpartners door vastlegging en analyse van de diverse stappen in de verschillende ontwikkelprocessen, zoals workshops, prototyping, living labs en real-life cases. Voor het ontwerpen, testen en produceren van de prototypes gebruiken ze laboratoria in België (WTCB), Nederland (SPARK Makers Zone) en Engeland (BRE Centre for Innovative Construction Materials). Daarbij maken de onderzoekers gebruik van de modernste productietechnieken en onderzoeksfaciliteiten.

Ontwikkelde materialen in tentoonstelling bij Kamp C

CBCI zal resulteren in diverse publicaties, Massive Open Online Courses, een praktische gids en een haalbaarheidsstudie. Dat alles is bedoeld om (toekomstige) professionals te inspireren en te voorzien van praktische informatie voor hun eigen bouwprojecten, in elke fase van het proces. De leeropbrengsten van het project en de ontwikkelde materialen komen uiteindelijk samen in een demonstratietentoonstelling bij Kamp C, een van de partners.

Het onderzoeksproject is gestart in maart 2019. Ondertussen is er al heel wat werk verricht en staat een eerste nieuwsbrief klaar. Wil je die CBCI-nieuwsbrief graag ontvangen? Dan kan je je hier inschrijven.

Looptijd van 4 jaar

Het project heeft een looptijd van bijna vier jaar en eindigt op 30 september 2022. Het totaalbudget bedraagt bijna 7 miljoen euro. CBCI is een project van Interreg 2 Zeeën 2014-2020. Dat is een Europees territoriaal samenwerkingsprogramma. Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) is een van de financiers.

Avans Hogeschool uit Nederland is lead-partner van het onderzoeksproject CBCI en werkt samen met 9 kennisinstellingen en -organisaties. Die partners zijn:

• Kamp C - Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen & Wonen (BE)
• HZ University of Applied Sciences (NL)
• University of Bath (UK)
• KU Leuven (BE)
• Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (BE)
• Vlaamse Confederatie Bouw (BE)
• Emergis (NL)
• Provincie Zeeland (NL)
• Agrodome BV (NL)

Daarnaast zijn er 18 observer-partners. Zij dragen via de workshops bij in de kennis van materialen en businessmodellen, de projectorganisatie en het testen van prototypes.

Bron: Kamp C