Met de Green Deal verbindt Europa zich ertoe tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent te worden. Daarvoor moeten we onder meer naar een meer circulaire economie, waarin groei wordt losgekoppeld van het gebruik van grondstoffen.

Zoals bekend vormt de bouwsector een bijzonder doeltreffende hefboom voor het ondernemen van actie. De milieueffecten van gebouwen zijn namelijk aanzienlijk, zowel in de productiefase van materialen en technische voorzieningen als in de gebruiksfase. Op Europees niveau zijn gebouwen naar schatting goed voor 40% van het energieverbruik en 36% van de klimaatvoetafdruk.

Tegen die achtergrond heeft FEBELCEM haar Cement & Beton Roadmap 2050 ontwikkeld. In de Roadmap wordt beschreven hoe cement meer circulair en klimaatneutraal kan worden gemaakt, om vervolgens via de productie van en toepassingen met beton, een essentieel materiaal voor infrastructuurwerken en gebouwen, bij te dragen aan een meer duurzame samenleving. De roadmap is opgebouwd rond vijf actieterreinen, afgekort tot 5 C’s: Clinker (klinker, het actieve bestanddeel in cement), Cement, Concrete (beton), Constructie en (her)Carbonatatie. De roadmap moet leiden tot een grondige transformatie van de bouwwaardeketen en vereist de inzet van elk van de stakeholders: bouwheren, architecten, materiaalproducenten, aannemers, overheidsinstanties …

Benchmarks

In de toekomst zou elk bouwproject in elk stadium moeten worden geanalyseerd vanuit het oogpunt van de milieuvoetafdruk en de circulaire economie, van ontwerpfase tot hergebruik over de bouw- en gebruiksfase tot recycling en hergebruik. De cementnijverheid wil een voortrekkersrol spelen in die omschakeling. Daarom worden in de roadmap benchmarks voorgesteld om de koolstofintensiteit van cement – kilogram CO₂ per ton cement – te verminderen ten opzichte van het referentiejaar 1990, om tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. Er moet worden onderstreept dat een deel van het traject vandaag al is afgelegd en dat de klimaatvoetafdruk van cement in vergelijking met 1990 al met bijna 30% is verkleind. Hoewel er nog veel onbekende factoren zijn, wordt in de roadmap beschreven hoe de vermindering van de resterende 70 % wordt aangepakt en hoe wordt bijgedragen tot de tussentijdse Europese doelstelling voor 2030, namelijk een vermindering van broeikasgasemissies met 55 %.

Als centrale speler in de industriële symbiose zal de cementnijverheid de samenwerking met andere sectoren verder moeten intensiveren, met name die van neutrale elektriciteit, waterstof en CO_2-neutraal-transport.

Die diepgaande transformatie vergt wel kolossale investeringen. De financiële middelen die de Europese Unie via diverse steunmechanismen ter beschikking stelt, zijn niet voldoende. Wil de sector investeren in nieuwe processen en nieuwe installaties, dan is de rol van de overheid van essentieel belang om rechtszekerheid te garanderen en mechanismen in het leven te roepen om zogenaamde carbon leakage te voorkomen.

De Cement & Beton Roadmap 2050 heeft betrekking op de hele bouwwaardeketen en omvat een breed spectrum aan thema's. Elk thema vereist meer dan een korte uitleg. FEBELCEM verbindt zich er dan ook toe die de komende weken en maanden verder te ontwikkelen en verslag uit te brengen over de vorderingen op weg naar een circulaire en klimaatneutrale bouw.