VDS ontwerpt, bouwt, financiert en onderhoudt gebouwen in de publieke en private sector. Dat zijn schrijnwerkerijafdeling beloond werd met de Circubuild-award, heeft het bouwbedrijf te danken aan een telefoontje van Hans Beullens naar Recupwood nog niet zo lang geleden. “Met Recupwood krijg ik natuurlijk dagelijks te maken met mensen en bedrijven die aan de slag willen met recuperatiehout. Zo werd ik enige tijd geleden opgebeld door Hans Beullens, met de vraag naar recuperatiehout om een gevel mee af te werken in een schoolproject in Boutersem”, begon Wim Martens te vertellen tijdens het ceremoniële moment van de overdracht, dat doorging in de gebouwen van VDS in Lummen. “Hij liet met weten dat het de allereerste keer was dat de schrijnwerkerij van VDS zou werken met circulaire materialen. Omdat de Circubuild-award pionierswerk beloont op het vlak van circulair bouwen, dacht ik dus meteen aan Hans. Ik weet: er zijn vandaag al wel meer gevels afgewerkt met recuperatiematerialen en het project op zichzelf is dus niet meteen pionierswerk op het vlak van circulair bouwen in het algemeen, maar voor de schrijnwerkij van VDS en bij uitbreiding het hele bouwbedrijf betekende het project wel een eerste concrete stap in circulair bouwen en was het dus wel pionierswerk.”

Eikenhout van fruitkisten

“Toen ik Wim contacteerde, hadden we voor de kleuterschool in Boutersem al verschillende gebouwen van houten gevelbekleding voorzien”, ging een glunderende Hans Beullens voort. “Het was echter de uitdrukkelijke wens van de gemeente om van een bijgebouwtje een ‘specialleke’ te maken. Meer concreet moest het hout dat we daar gebruikten voor de gevelafwerking gerecupereerd hout zijn. Op die manier moest het gebouw wat verschillen van de andere gebouwen, zonder helemaal uit de toon te vallen. Vandaar dus mijn telefoontje naar Wim. Hij leverde ons uiteindelijk korte planken afkomstig van dertig jaar oude eiken fruitkisten.”

De prijs van de planken lag lager dan die van nieuwe planken. “Dat hadden wij toch niet verwacht”, gaf Hans Beullens toe. “Ik dacht dat de planken net duurder zouden zijn, omwille van de arbeid die erin was gekropen: het uit elkaar halen van de fruitkisten, waar nodig nagels afvijlen ... De ecologische keuze van de gemeente Boutersem werd zo dus ook nog eens een economisch verantwoorde keuze. Wat ik ook een fantastisch gegeven vond, is dat het eerste leven van de planken, zich hier in de streek heeft afgespeeld, die destijds bekendstond om zijn fruitboeren. Dat maakt het circulaire verhaal alleen maar mooier.”

De schrijnwerkers van VDS plaatsten de planken met enige speling tussen, verschrankt en in wildverband. “Omdat de planken kort zijn en allemaal een andere tint hebben, creëren ze, zeker omdat je ook de afgevijlde nagels nog ziet zitten, zo een heel speelse gevel. Handig is ook dat je niet met z’n tweeën moet zijn om ze aan de gevel te bevestigen. Recupwood gaf ons overigens ook de optie om fruitkistplanken met daarop een oude stempelafdruk te kiezen, maar de klant koos voor planken zonder stempel.”

“Volste vertrouwen in materiaal”

Maar hoe zit het dan met prestatiegaranties? Kan de schrijnwerkerij van VDS die geven en staven met labels? “Neen”, was Hans Beullens duidelijk. “Kijk, de planken komen van kisten die dertig jaar lang dag in dag uit gebruikt werden, in weer en wind. Ze hebben hun deugdelijkheid intussen dus wel bewezen. Bovendien leiden ze als gevelbekleding een veel minder intensief leven. We hebben de planken zelfs niet behandeld, niet alleen omdat je daarmee hun karakteristieke look aantast, maar ook omdat het gewoon niet nodig is. Daar hebben wij het volste vertrouwen in. Wat zou er in ’s hemelsnaam met de gevelbekleding kunnen gebeuren? Ja, er zal wel eens een plankje moeten vervangen worden, maar dat geldt evenzeer voor een gevel gemaakt met nieuw hout, dat, net als elk materiaal dat wél een prestatielabel heeft, ook geen oneindige levensduur heeft.”

“Btw verlagen op recuperatiematerialen”

Restte Wim Martens nog te benoemen wat volgens hem de grootste rem is op de volledige doorbraak van circulair bouwen in Vlaanderen en daarbuiten, zoals Circubuild dat vraagt aan elke winnaar van de Circubuild-award wanneer hij de prijs doorgeeft. “Hans heeft het recuperatiehout dan wel goedkoper kunnen aankopen dan nieuw hout, dat recuperatiematerialen goedkoper zijn dan nieuwe, is toch nog altijd eerder de uitzondering. Een verlaging van het btw-tarief op recuperatiematerialen naar 6% kan daar, althans in ons land, verandering in brengen. Door recuperatiematerialen ook economisch interessanter te maken, gaan meer mensen ervoor kiezen”, besloot de zaakvoerder van Recupwood.

Wim Martens had de Circubuild-award wel niet meegebracht naar Lummen. Hij lag nog in de Leuvense Materlianenbank, die hem de prijs gegeven had. Inmiddels staat de Circubuild-award wel te prijken op de afdeling schrijnwerkerij van VDS.