Hoe kan je als ontwerper weten of het gerecycleerde aluminium dat je voorschrijft werkelijk ook al is gebruikt in producten en dat het niet gaat om zuiver productieafval dat wordt hergebruikt? En is dat überhaupt belangrijk? Ontwerpen van projecten gebeurt, gelukkig, steeds meer volgens de principes van de circulaire economie. Om er dan zeker van te kunnen zijn dat de gewenste duurzame gevel ook daadwerkelijk duurzaam is, verduidelijkt SAPA by Hydro, leverancier van aluminiumprofielen en oplossingen voor ramen, deuren en gevelsystemen, de gebruikte terminologie. Want daarin zitten subtiele, doch significante verschillen.
Aluminium heeft de unieke eigenschap om al zijn karakteristieken te behouden na recyclage. Het kan oneindig worden hersmolten en hergebruikt voor dezelfde toepassing waarvoor het origineel bedoeld was. Dat maakt van aluminium een duurzaam en milieuvriendelijk materiaal. Maar alle aluminium is daarom niet noodzakelijk hetzelfde. Dat geldt evenzeer voor het gehalte aan gerecycleerd aluminium in een product. Verkeerd gebruik van terminologie, al dan niet bewust, kan tot verwarring leiden en tot het overdrijven van de milieuvoordelen, wat op zijn beurt dan weer kan leiden tot het ondermijnen van de geloofwaardigheid van de aluminiumindustrie in zijn geheel.
Preconsumer-schroot
Wanneer producenten of leveranciers van aluminiumgevelsystemen zeggen dat deze zijn geproduceerd met gerecycleerd aluminium, zouden zij daarbij ook duidelijk het onderscheid moeten maken tussen preconsumer-schroot en postconsumer-schroot, want het totale gehalte recyclaat dekt beide, maar hun milieu-impact is niet dezelfde.
Preconsumer-schroot, ook wel productieschroot genoemd, is aluminiumafval afkomstig uit productieprocessen, zoals bijvoorbeeld extrusie. Het metaal is dan nooit een product geworden. Het is mogelijk dat het werd geanodiseerd of gelakt, maar het is nooit werkelijk gebruikt. Het is verzameld tijdens de productie en als zuiver materiaal naar de recyclage-installatie gebracht om te worden hersmolten. Door dit soort aluminium te hergebruiken, bespaar je dus materiaal. Bovendien vraagt het hersmelten van aluminium 95 % minder energie dan de productie van primair aluminium.
Postconsumer-schroot
Postconsumerschroot is end-of-life- of zogenaamd gereclaimed aluminium, metaal dat klaar is voor recyclage of hergebruik en dat werd gebruikt in een product dat zijn volledige levenscyclus heeft gehad, zoals bijvoorbeeld aan aluminiumraam dat vrijkomt na sloop. Net als preconsumer-schroot kan postconsumer-schroot worden hersmolten om terug te worden gebruikt voor nieuwe aluminiumoplossingen.
Het onderscheid tussen presonsumer- en postconsumerschroot is heel belangrijk, want het laatste heeft een lagere CO2-voetafdruk.
De productie van metaal van topkwaliteit met een hoog gehalte aan postconsumer-schroot is evenwel veel moeilijker. Laat ons even terugkeren naar het aluminiumraam. Dat is allicht geanodiseerd of gelakt, er is mogelijk ook een thermische onderbreking tussen de binnen- en de buitenschaal, er is beslag – scharnieren, kruk ... – enzovoort. Kortom, het gaat over een volledig product dat uit verschillende materialen is samengesteld. Dat in tegenstelling tot productieafval, dat bestaat uit zuiver metaal.
Aluminium recycleren dat afkomstig is van een oud raam is dan ook een complex proces met verschillende stappen die dienen te worden gevolgd. Ten eerste dient het schroot uit al de het andere puin te worden gesorteerd. Daarna moeten de componenten van elkaar worden gescheiden en daarna moeten die allemaal vermalen worden tot chips. Die metaalchips moeten dan nog door een röntgenstralen- of X-ray-installatie worden gestuurd om de verschillende metalen en legeringen van mekaar te scheiden. Het dan verkregen zuiver aluminiumschroot moet dan nog worden ontlakt alvorens het kan worden hersmolten.
Waarom is dat complexe proces nodig? Wel, verschillende metaalsoorten of verschillende aluminiumlegeringen kan men niet samen hersmelten, anders heeft het daaruit verkregen metaal niet dezelfde eigenschappen als primair metaal. Die zuivering is dus van cruciaal belang wil men kunnen spreken over circulair aluminium.
Hydro Circal: echt circulair postcosumer-aluminum
Hydro, het moederbedrijf van SAPA, gaat voor écht circulair aluminium en heeft daarom Hydro Circal gecreëerd, een serie aluminiumproducten die wordt geproduceerd van gerecycleerd, postconsumer-schroot: oude gevelsystemen, ramen en deuren afkomstig van sloop of renovatie van oude gebouwen. Hydro biedt momenteel Hydro Circal 75R aan, met een minimaal gehalte van 75% postconsumer-schroot en met de laagste CO2-voetafdruk ter wereld: 2,3 kg CO2 per kg aluminium. Dit is 86% of zeven keer minder dan het globale gemiddelde voor primair aluminium. Hydro werkt ook aan de lancering van nieuwe producten met een nog hoger gehalte aan postconsumer-schroot en een dus nog lagere CO2-voetafdruk.
Zekerheid voor architecten
Om te vermijden dat de consumenten worden misleid zou elke communicatie die gewag maakt van een hoog recyclagegehalte volgens SAPA by Hydro dus ook moeten vermelden hoeveel pre- en hoeveel postconsumer-schroot wordt gebruikt. Dat zou bovendien ook moeten worden gestaafd met een externe, onafhankelijke certificering.
Ramen, deuren en gevel- en verandasystemen van SAPA by Hydro worden geproduceerd met Hydro Circal 75R of Hydro Reduxa 4.0, gecertificeerd primair low carbon aluminium. Dat betekent dat architecten die ze voorschrijven zeker zijn dat hun ontwerpen, althans op het vlak van schrijnwerk, voldoen aan de hoogste milieustandaarden voor gebouwen, zoals LEED, BREEAM en DGNB.
Hier kom je meer te weten over hoe je de juiste keuzes kan maken rond gerecycleerd aluminium.
Bron: SAPA by Hydro
