Mijn Instagram-feed loopt dezer dagen vol met kleurrijke kiekjes van herfstwandelingen. De wereld door jullie ogen: oranjerode bladeren, paddenstoelen, pompoenen en regenbogen. Die wereld door mijn ogen: circulariteit in volle glorie. Elk jaar opnieuw ben ik onder de indruk van moeder natuur, van hoe zij het voor elkaar speelt de blaadjes die enkele maanden geleden nog de zuurstof zuiverden, nu te transformeren tot voedsel voor de aarde.

Zouden wij het ooit zo goed kunnen? We zijn alleszins volop aan het leren van de natuur, want ik zie – eindelijk – overal biomaterialen opduiken in design en architectuur. Ik praat je even bij over wat er gaande is in de wondere wereld van de biogebaseerde bouwmaterialen. Mijn onderzoek en referenties, speciaal voor jou gebundeld in één column.

Akoestische rietpanelen van Het Stille Verzet, tegels van steengruis en bacteriën van Biomason, een modulair gevelsysteem van hout en stro van Strotec, isolatieplaten op basis van grasvezel van Gramitherm, de Marmoleum-vloeren van Forbo Flooring Systems op basis van lijnzaadolie … Ik kan gemakkelijk nog even doorgaan, want wat hebben al die materialen met elkaar gemeen? Je kon ze afgelopen week samen met tientallen andere biogebaseerde bouwmaterialen bewonderen in The Exploded View Beyond Building van Biobased Creations op de Dutch Design Week.

Wat ze nog met elkaar gemeen hebben: bijna geen enkele van die innovatieve materialen komt uit België. Hobbelen we weer traditiegetrouw achteraan op onze noorderburen? Integendeel. Hier in ons kleine Belgenlandje zijn we volop op zoek naar biogebaseerde toepassingen. Zo ging ik naar een workshop van het project ‘Prototyping circulair’, een samenwerking tussen GLIMPS.bio, Switchrs en Ugent Campus Kortrijk, met als doel designstudenten al in de prototypingfase van een productontwikkeling te leren werken met natuurgebaseerde materialen.

Ook ‘Nature based offices’, een project van Nnof, BC materials, Circular Matters, Touch of Nature, Fungalogic, Orineo, de KULeuven (Center for Sustainable Catalysis and Engineering) en 72P met nevenstromen van Pro Natura stelde zijn prototypes voor. Het gaat om tafels met biogebaseerde bladen gemaakt uit akoestische panelen in mycelium en aangestampt leem.

Zelf nam ik dan weer deel aan de tweede bootcamp van het wanderful.stream-project, een Interreg-project met Limburgse partners UCLL, POM en Z33 en enkele Waalse en buitenlandse partners. Ik mocht als lead designer meewerken aan een case rond champost. Dat is simpel gezegd mest, waarvan we in België jaarlijks 80.000 ton produceren die gratis wordt weggegeven. De vraag was dus: kan je van stront opnieuw goud maken? Het lijkt erop van wel, want mijn team studenten won het bootcamp! De jury loofde onze oplossing, een driedubbele circulaire loop in de biosfeer. Ik geloof dat ik biodesign stilaan aan mijn cv kan toevoegen.

Al de genoemde projecten zijn gesubsidieerde projecten, gesteund door Vlaanderen Circulair of ESF. Aan dat soort projecten was er de laatste jaren geen gebrek. De toepassingsgebieden zijn verkend en prototypes gemaakt, nu is het dus aan jullie, ondernemers, om te durven investeren in deze materialen van de toekomst!

Want met demonteren en recycleren alleen geraken we er niet. Er is ook voeding nodig om nieuwe grondstoffen te kunnen doen groeien. En die kan enkel komen uit biomaterialen. Een combinatie van recyclage/hergebruik en biogebaseerde materialen in onze gebouwde wereld is volgens mij de enige manier om in de buurt te komen van de geniale circulariteit van de natuur zelf. Hoe dan precies? Ik heb wel wat ideetjes …