We kennen container- of recyclageparken vooral als weinig uitnodigende plekken in de rand van de stad. Recypark Demets, het containerpark ontworpen door 51N4E in samenwerking met de studiebureaus Witteveen+Bos (stabiliteit), Détang Engineering (technieken) en met Rotor (expertise rond hergebruik) – het ontwerpteam werd in 2016 aangeduid na een ontwerpwedstrijd – langs de Fernand Demetskaai in Anderlecht dat begin vorige maand de deuren opende, maakt resoluut komaf met de imago. Zo voorziet het naast afvalcontainers ook in publieke ruimtes, meer bepaald een skatepark en openbare groene ruimte.

Structuur van kenmerkende luifel gevonden in manege

Het project is een toonbeeld van hergebruik in de bouw op grote schaal. Zo recupereerde 514NE de helft van de twintig bogen die de structuur vormen van de luifel die het containerpark en een groot deel van het skatepark en het groen overdekt op een manege in Luik. De bogen zijn net als de tien nieuwe gemaakt van gelijmd gelamelleerd hout. 51N4E kwam de bogen op het spoor nadat Rotor het bureau in contact bracht met bouwbedrijf Jan Stallaert, die ze had afgebroken op de bewuste manege.

De luifel is dragend en dat vormde volgens 51N4E een grote uitdaging in het project. “Met een wettelijk kader dat nog niet voldoende duidelijkheid schept rond hergebruik van structurele materialen, was het belangrijk te zorgen voor een klimaat van vertrouwen tussen alle stakeholders in het project, zodat de gerecupereerde bogen toch kon worden toegepast”, aldus het ontwerpbureau.

Vanzelfsprekend werden de gerecupereerde bogen onderworpen aan een rist inspecties en tests, om hun geschiktheid vanuit constructief oogpunt te waarborgen. Dat gebeurde in een hangar in Nijvel. Sweco voerde de tests uit. De gerecupereerde bogen werden ook gebruikt voor de minder belaste delen van de luifelstructuur en versterkt waar nodig.

Regenwater opgevangen

Recypark Demets gaat ook circulair om met het regenwater dat op het nieuwe dak op de gerecupereerde houten structuur valt: het dak vangt het hemelwater op, waarna het wordt opgeslagen in ondergrondse tanks om te worden gebruikt voor het besproeien van specifieke plekken in de groene ruimte. Een deel wordt ook afgevoerd naar het naastgelegen kanaal.

De westkant van het dak van Recypark Demets kreeg 216 zonnepanelen. Die zorgen niet alleen voor stroom, maar ook voor schaduw op het eronder gelegen losperron.

Flexibel invulbaar

Volgens de architecten bestaat het containerpark van Recypark Demets uit drie lagen: een vloer; objecten die erop worden geplaatst zoals containers, hekken, een sociaal gebouw en kiosken; en de overkapping. Ze ontwierpen al die lagen onafhankelijk van elkaar om het containerpark zo aanpasbaar mogelijk te maken.

Opdrachtgever Net Brussel wil Recypark Demets, dat dankzij de toevoeging van de publieke ruimte en de unieke luifel een stedelijk karakter heeft en komaf maakt met de negatieve associaties die afvalrecyclage heeft, als model gebruiken voor toekomstige containerparken in het gewest. "En het kan dienen als inspiratie voor alle andere toekomstige projecten waarin hergebruik van structurele elementen een belangrijke plaats inneemt", besluit 51N4E.