DAM architecten bezorgt Lommelse vzw de Biehal circulair bedrijfsgebouw

In Lommel werd vorige maand gestart met de bouw van een nieuw bedrijfsgebouw voor vzw de Biehal, een maatwerkbedrijf. Het ontwerp is van de hand van het Antwerpse DAM architecten. Op vraag van de vzw concipieerde dat bureau een ecologisch, multifunctioneel en circulair nieuw onderkomen: het gebouw uit CLT is aanpasbaar en volledig demonteerbaar. In de zomer van 2022 moet het nieuwe bedrijfsgebouw klaar zijn.

Het compacte gebouw, met een totale vloeroppervlakte van 1.800 m² en twee verdiepingen, komt op de hoek van de Kliniekstraat en de Stationsstraat en krijgt een zeshoekige vorm die de overgang maakt tussen het orthogonale achterliggende deel en het schuine stratenpatroon. Op het gelijkvloers vind je naast een inkomzone ook een kringwinkel, grand café, broodjesbar, sanitair gedeelte en magazijn. Ook de technische ruimte wordt ondergebracht op het niveau 0. Op uitzondering van de zuidgevel (magazijn) heeft de hele benedenverdieping, gezien de publieke functie, een open karakter. Op de tweede verdieping, gekenmerkt door een semiopen karakter, bevinden zich kantoren, een was- en strijksalon, een refter, opslagruimte, kleedruimtes en opnieuw sanitair. De dakrand van het gebouw meandert in de hoogte om het gebouw een spannende dynamiek te geven en de vorm van de zeshoek te versterken.

Het is niet overdreven te stellen dat het nieuwe gebouw van vzw de Biehal een voorbeeld is van doorgedreven circulair bouwen. Zo bestaat de gehele structuur uit CLT en glued laminated timber of glulam. Dat ruwbouwmateriaal wordt meteen ook het afwerkingsmateriaal. De hele CLT-structuur wordt in elkaar gestoken met omkeerbare verbindingen, naar analogie met alle andere verbindingen die je in het gebouw terugvindt.


Circulair (verbonden) materialenpalet 

Het gebouw krijgt dan ook een droge vloeropbouw, met vloerplaten uit Fermacell, gipsvezelplaten op basis van restgips of zogenaamd RO-gips. Daarop komt als afwerking een Marmoleum-vloer van Forbo Flooring Systems, een vloer op basis van lijnzaadolie.

Als gevelafwerking, rechtstreeks tegen de CLT-structuur, werd gekozen voor prefabcassettes opgevuld met cellulosevlokkenisolatie – isolatie op basis van gerecycleerde kranten – en een afwerking met Thermowood-hout, een milieuvriendelijk alternatief voor tropisch hardhout omdat het hout afkomstig is van naaldbomen uit duurzaam beheerde Europese bossen. Ook alle afwerkingsmaterialen zijn zo bio-ecologisch mogelijk.


Verplaatsbare muren

Tot daar het materiaalniveau. Op ontwerp- of gebouwniveau dacht DAM architecten ook circulair. De meeste binnenwanden zijn niet-dragend en – omdat ze dus zoals alle elementen in het gebouw omkeerbaar verbonden zijn – daardoor makkelijk weg te halen of te verplaatsen. De structuur van het zeshoekige gebouw werd repetitief en gemakkelijk leesbaar vormgegeven, om zo bij te dragen aan die aanpasbaarheid van het gebouw. Wanneer een bepaalde activiteit van de vzw dus groeit of verandert, kan de ruimte daar makkelijk aan worden aangepast.


Technieken makkelijk bereikbaar

Circulair bouwen gold ook als aandachtpunt bij het ontwerp van de technieken. Die werden meteen geïntegreerd in de ontwerpfase. In nauwe samenwerking met Beneens, de aannemer, en studiebureau Raco – dat ook instond voor het EPB-advies en de EPB-verslaggeving – tekende DAM architecten de technieken uit in BIM. Er wordt niet ingestort, waardoor alle buizen en leidingen zichtbaar blijven en makkelijk te bereiken zijn voor bijvoorbeeld een herstelling.


Achterliggend groen doorgetrokken

Samen met biotoop maakte DAM architecten ten slotte een ontwerp voor het landschap rond het project waarin de focus lag op biodiversiteit en het reduceren van verharding. Bedoeling is zo het groen van de achterliggende site Meysterbergen door te trekken richting Stationsstraat. De Biehal heeft een eigen groendienst die de tuinen zal beheren.  


Uitdagingen en troeven

Gevraagd naar de grootste uitdagingen in het project, noemt DAM architecten het combineren van uiteenlopende functies in één gebouw. Dat was zowel op het vlak van technieken – overal verschillende comforteisen – en akoestiek geen sinecure. Ook het beperken van de ruimte voor de circulatie om zo weinig mogelijk ruimteverlies te hebben voor de verschillende functies, was een uitdaging. Daaruit ontstond volgens DAM architecten het idee voor een atrium.

De grootste troef van het nieuwe gebouw is volgens de architecten naast het circulaire karakter het feit dat het gebouw door zijn zeshoekige vorm en open gevel op het gelijkvloers geen uitgesproken achterkant heeft, wat gezien de specifieke ligging van het gebouw van bij het begin het opzet was.

Deel dit artikel:

Onze partners