Het nieuwe uitkijkpunt is een onderdeel van Horizon 2025, het project van de Provincie West-Vlaanderen en Westtoer dat tegen 2025 een twintigtal nieuwe uitkijkpunten wil realiseren in het West-Vlaamse landschap. “Meer dan ooit is recreatie in eigen streek immers enorm belangrijk”, vertelt Sabien Lahaye-Battheu, gedeputeerde en voorzitter van Westtoer. “Het nieuwe uitkijkpunt in Dentergem zal dagelijks gratis toegankelijk zijn en is een prachtig nieuw initiatief voor de regio.”

De kapel werd gebouwd in 1864 maar werd om onduidelijke redenen nooit ingewijd en dus nooit gebruikt. Jarenlang stond ze te verkommeren. Daar komt met de herbestemming nu dus een einde aan. Met respect voor de unieke geschiedenis van de kapel werd de binnenkant ervan omgetoverd tot vergader- en eventlocatie en een panoramisch terras voorzien dat het uitkijkpunt vormt. Het terras is dankzij een nieuwe buitentrap publiek toegankelijk via een trage weg die langs de ruïne loopt.

De Sint-Annakapel ligt langs het provinciale fietsnetwerk en het wandelnetwerk Poelberg-Meikensbossen. Dat wandelnetwerk laat je kennismaken met het glooiende landschap op de grens tussen Tielt en Dentergem. De 45 meter hoge Poelberg met Poelbergsite, kronkelende veldwegen, het beschermde landschap rond de Poelbergmolen en uiteraard de Meikensbossen vormen het aantrekkelijke decor van dat wandelnetwerk. Het fiets- en wandelnetwerk krijgt er nu met het nieuwe uitkijkpunt van de Sint-Annakapel dus een extra troef bij.

Geen nieuwe bakstenen

Het project werd gerealiseerd onder leiding van DMOA Architecten uit Leuven, waarvan twee vennoten tevens medeoprichter zijn van de bv SINT ANNA KAPEL, bezieler van de Sint-Annakapel 2.0. In het ontwerp van DMOA Architecten voor de herbestemming zijn veel principes van circulair bouwen terug te vinden.

Zo zijn de nieuwe bakstenen – van het type scheldesteen – die op verschillende plaatsen nodig waren om de ruïne te herstellen, gerecupereerde exemplaren. Er werd gemetseld met bastaardmortel zodat de stenen als het ooit nodig is opnieuw gerecupereerd kunnen worden.

Al is de vernieuwde buitenschil volgens DMOA Architecten wel gebouwd om nog eens minstens 150 jaar mee te gaan. Om die reden werd de aanbouw die ook fungeert als trap naar het dakterras een solide betonstructuur. Een staalskelet – die demonteerbaar uit te voeren valt – was volgens het architectenbureau “conceptueel echt geen optie”.

Aanpasbare indeling met gerecupereerde elementen

Binnenin zette DMOA Architecten maximaal in op aanpasbaarheid. De verschillende zalen in de kapel werden zo open mogelijk geconcipieerd, zodat in de toekomst andere indelingen en invullingen mogelijk zijn. Volgens het ontwerpbureau kunnen van de vernieuwde kapel in een vingerknip kantoren, woningen of horecagelegenheid gemaakt worden. Niet alleen de planopbouw, maar ook de technieken en vergunning laten dat toe.

Veel van de verlichting en sanitaire toestellen die terug te vinden zijn in de vernieuwde Sint-Annakapel zijn afkomstig van Rotor DC en hebben dus al een eerste leven achter de rug. Voor de afwerking van het interieur werd gerecupereerd plaatmateriaal gebruikt en verschillende meubels werden gemaakt van gerecupereerd hout.

Eigen waterzuiveringsinstallatie

Omdat de kapel geen aansluiting had op de riolering, kreeg ze een eigen waterzuiveringsinstallatie. Daardoor is ze op het vlak van waterhuishouding dus zelfbedruipend.

Met balansventilatie, geothermische warmtepompen, vloerverwarming en natural cooling, wordt de kapel misschien niet op circulaire wijze, maar wel heel duurzaam geklimatiseerd.

“Als ik nog één circulair aspect mag toevoegen: een gebouw van bijna 160 jaar oud redden van de sloop is natuurlijk ook circulair", besluit Benjamin Denef, CEO van DMOA Architecten en bestuurder van de bv SINT ANNA KAPEL. "159 jaar later dan verhoopt, zal de kapel eindelijk in gebruik genomen worden. Ze zal een publieke functie vervullen zoals altijd al de wens was van bouwheren Emile en Adélie Mulle de Terschueren; de nieuwe functie van de kapel leunt dicht aan bij haar oorspronkelijke doel: mensen samenbrengen.”