Eerste steen gelegd van CO2-neutrale nieuwbouw Parksite in Leuven (LAVA architecten)

In Leuven werd de eerste steen gelegd van Parksite, een CO2-neutraal nieuw onderkomen voor onder meer Stad Leuven Academie en Conservatorium (SLAC) en de circusschool Cirkus in Beweging. Het ontwerp is van de hand van het Leuvense LAVA architecten, dat voor de nodige studies een beroep doet op Cenergie, en integreert het ervoor gelegen Victor Broosgebouw grotendeels. Het dossier omvatte ook de afbraak van het Guido Gezellehuis op dezelfde plaats. In samenspraak met de stad Leuven gaf LAVA architecten 600 m³ aan stenen afkomstig uit die noodzakelijke sloop een nieuw leven. Omdat de dienst Onroerend Erfgoed van de stad Parksite architecturaal wilde laten aansluiten bij het Victor Broosgebouw en dat hergebruik daardoor niet in het project zelf kon, werden de stenen ter plaatste gereinigd en er tijdelijk opgeslagen. Uiteindelijk verhuisden ze rechtstreeks naar een Mechelse bouwhandel en de circulaire werf van Portier 51, ook in Mechelen.

Parksite, tussen de ring van Leuven en het Paul Van Ostaijenpark, wordt een cultureel en educatief centrum dat een thuis zal bieden aan muzikanten, turners, kunstenaars, ballerina’s en circusartiesten in spé. Stad Leuven Academie & Conservatorium, Cirkus in Beweging, de stedelijke scholen SKLO & SBLO/Parkschool en de omwonenden zullen de hoofdgebruikers vormen, maar ook andere organisaties zullen er tijdens lesvrije momenten kunnen neerstrijken.

Het ontwerp genereert synergiën in ruimtegebruik en programma, maar organiseert ook (akoestische) afsluitbaarheid om de verschillende werkingen te respecteren. De integratie van het Victor Broosgebouw, een voormalige klooster dat voor de nieuwbouw ligt, door LAVA architecten omvat de transformatie van de kapel tot theaterzaal. Daarvoor, maar ook om het energieverlies te beperken, kwam er onder meer isolerende beglazing achter de gekleurde glasramen. Met een energetische totaalrenovatie in samenspraak met de dienst monumentenbeleid van de stad nam het architectenbureau ook de rest van het bestaande gebouw onder handen. Omdat de buitenzijde van het voormalige klooster beschermd is als stadsgezicht, krijgen de zwarte zonnepanelen op het dak een oranje kleur, zodat het oorspronkelijke uitzicht van het gebouw blijft bestaan.

Het nieuwe gebouw, een betonstructuur met een bakstenen gevel en een dak van gevelpanelen, deelt door zijn inplanting het park achter en rond het Victor Broosgebouw in vier kwadranten; wanneer het gebouw klaar is, zal de buitenruimte van de site een ontvangstpark, een rustige beeldentuin, een speelveld met lindebomen errond en een groot grasveld met plaats voor circustenten omvatten. Verschillende doorzichten doorheen het gebouw rijgen die parkclusters visueel aan elkaar.


BEO-veld

De stad eiste vanuit haar streven om tegen 2030 klimaatneutraal te zijn dat de nieuwbouw CO2-neutraal zou worden. Meerdere ontwerpbeslissingen van LAVA architecten zorgen daarvoor. Zo komen er niet alleen zonnepanelen op het bestaande gebouw, maar ook op de nieuwbouw. Die zullen een warmtepomp voeden die is verbonden met een BEO-veld onder het park en zal zorgen voor de koeling en verwarming van het nieuwe gebouw. In het project is ook plaats voor een groengevel en waterretentiedaken.

Ook en vooral de beslissing om in te zetten op circulair bouwen, een actiepunt binnen het Leuvense plan voor klimaatneutraliteit, draagt bij aan de CO2-neutraliteit van het gebouw. Of beter, aan die van het bouwproces. Zo eiste de stad ook dat, als ze nog goed genoeg waren, de stenen die vrijkwamen uit de zorgvuldige afbraak van het Guido Gezellehuis dat plaats moest maken voor de nieuwbouw, een tweede leven zouden krijgen in een ander gebouw – niet in project Parksite zelf, want dat wilde de dienst Onroerend Erfgoed architecturaal laten aansluiten bij het Victor Broosgebouw en dat kon niet met de bewuste bakstenen. De architecten gaven gehoor aan de eis door op de site een soort van fabriek te maken waar de stenen gereinigd werden en opgeslagen in afwachting van een nieuwe bestemming. Voorafgaand aan dat proces liet de stad Leuven eerst wel nog enkele proefstalen van de stenen onderzoeken in een labo, om te zien of ze nog in goede staat waren, wat dus het geval was. Uiteindelijk verhuisden de stenen naar rechtstreeks naar een Mechelse bouwhandel en, via aannemer Artes Roegiers, de werf van Portier 51 in Mechelen, zo'n 25 kilometer verderop. Dat project omvat de circulaire verbouwing van de voormalige bibliotheek tot duurzaam woonproject. Tussentransport werd zo vermeden.

Tot slot past de herbestemming van het Victor Broosgebouw natuurlijk ook in de filosofie van circulair bouwen. “Dat het project zelf op die herbestemming na, niet echt circulair werd opgevat, heeft veel te maken met het feit dat het bijna vijftien jaar geleden werd opgestart, toen circulair bouwen nog niet echt een thema was. Met de recuperatie van de stenen uit het Guido Gezellehuis hebben we het project toch een circulaire slag kunnen geven. Vandaag trekken wij met LAVA architecten wel voluit de kaart van circulair bouwen. Zo vind je vandaag leempleisters en andere biogebaseerde producten in ons bestek”, besluit Thomas Delaure van LAVA Architecten.

In 2024 moet Parksite klaar zijn.

Deel dit artikel:

Onze partners