Architects in Motion uit Turnhout transformeerde de oude Wouwershoeve in Ardendonk tot een centrum voor actieve natuur- en cultuurbeleving. Een herbestemming is op zich natuurlijk al circulair, maar het architectenbureau ging nog een stap verder door ook op het vlak van materialisatie zo veel mogelijk te kiezen voor circulaire oplossingen. Het paste het box-in-a-boxsysteem toe en bouwde die nieuwe constructie met Cross Laminated Timber van HASSLACHER NORICA TIMBER. “Als je naar het volledige kostenplaatje van het project kijkt, valt bouwen met CLT niet per se duurder uit dan traditioneel bouwen”, zegt architect Luc Vanhout.
In welke werf werd het product toegepast?
“In de herbestemming van de Wouwershoeve in Ardendonk voor de Talander, een organisatie die woon- en werkplek biedt aan volwassenen met een verstandelijke beperking. Talander wenste de oude boerderijsite gelegen in het natuurgebied de Hoge Vijvers te herbestemmen tot een ontmoetingscentrum met verblijfsmogelijkheden. In de bestaande langsschuur moest een theehuisje worden uitgewerkt. De langgevelhoeve moest plaats bieden aan een woning en twee zorgstudio’s. Ook het bijgebouw zou ingevuld worden met twee studio’s voor zorgtoerisme.
De gebouwen zijn opgenomen zijn in de Inventaris Onroerend Erfgoed. Bij de renovatie was het daarom een eis dat de originele vorm en de oorspronkelijke materialisatie behouden bleven. En daarom kozen we voor een constructie achter de bestaande buitenschil bolgens het box-in-a-boxsysteem, gebouwd met CLT van HASSLACHER NORICA TIMBER. Erfgoed Noorderkempen heeft het project inmiddels al verschillende keren aangehaald als voorbeeld om aan te tonen hoe je oude gebouwen duurzaam kan herbestemmen zonder de buitenschil aan te tasten.”
Wat gaf de doorslag om voor CLT te kiezen?
“De geldende regels en normen betreffende energie dienden geïmplementeerd te worden in de 19e en 20ste -eeuwse gebouwen, zonder dat de erfgoedwaarden van het bestaande uitzicht verloren zou gaan. Door zijn goede isolerende eigenschappen, de korte uitvoeringstermijn en eenvoudige montage, de beperkte opbouwdiktes van de verschillende elementen en de milieuvriendelijke, circulaire en duurzame manier van bouwen die ermee mogelijk is, vormde CLT de best aangewezen constructiemethode.”
Hoe stonden de aannemers en bouwheer tegenover de keuze voor CLT?
“Het gebruik van duurzame materialen was vanaf het begin een belangrijk uitgangspunt voor de bouwheer. Vanuit die visie werd er gekozen voor een aannemer die al ervaring had met CLT. Zijn professionele ervaring met die bouwwijze zorgde voor een duidelijke meerwaarde bij de uitwerking en uitvoering van het project.”
Wat zijn achteraf gezien de sterke punten van het nieuwe product?
“Bouwen met CLT is een innovatieve bouwtechniek met een lage ecologische voetafdruk en een snelle doorlooptijd. Bovendien is CLT een duurzaam materiaal gemaakt van een grondstof afkomstig uit de natuur, wat bijdraagt aan de integratie van de bouwwerken die ermee vervaardigd worden in de natuurlijke omgeving.”
Zijn er bepaalde elementen of details die nog voor verbetering vatbaar zijn?
“Bouwen met CLT vergt een zeer goede voorbereiding van het project, aangezien alles, onder andere de positie en het tracé van de technieken op voorhand vast moet liggen. Wijzigingen in de loop van de uitvoering zijn niet evident. Vaak kan die voorbereiding nog beter.”
Zijn er bepaalde zaken waar een architect rekening mee moet houden als hij kiest voor CLT?
“Zoals ik al zei, zijn een goede voorbereiding en uitwerking van het project essentieel. Achteraf iets aanpassen is moeilijk.”
Voor welk type projecten is CLT voor interessant en voor welk type minder?
“CLT kan in uiteenlopende projecten toegepast worden. Het is een milieuvriendelijk en duurzaam materiaal dat een circulaire en duurzame manier van bouwen mogelijk maakt. Bouwen met CLI betekent een korte uitvoeringstermijn en de houten panelen kunnen in het zicht gelaten worden, waardoor er geen verdere afwerking nodig is. Natuurlijk dient voor ieder specifiek project bekeken te worden hoe voldaan kan worden aan akoestische en brandtechnische eisen.”
Ligt de prijs van bouwen met CLT hoger dan die van traditioneel bouwen?
“Bouwen met CLT is doorgaans duurder dan bouwen op de traditionele manier als enkel rekening gehouden wordt met de kostprijs voor de ruwbouw. Als naar de volledige bouwkost wordt gekeken, wordt het verschil kleiner gezien er bespaard kan worden op de afwerking.”