Wienerberger had onlangs een exclusief interview met Lode Goethals van BAST architects & engineers over de visie van zijn bureau op circulair bouwen. Daarin ging het onder meer over de contextgebondenheid van circulair bouwen en over de betaalbaarheid ervan. "Twee essentiële aspecten die je nooit uit het oog mag verliezen wanneer je een circulair bouwproject wil realiseren", vertelde de architect, die ook enkele aanbevelingen had voor de baksteenfabrikant.
Een bouwsysteem moet in de ogen van Goethals niet generiek overal toegepast worden. Voor hem is alles afhankelijk van de context. "Het lijkt me logisch dat je een robuust gebouw in de buurt van grote verkeersassen bewaart en hergebruikt. Oude fabrieksgebouwen met hun degelijke structuren, hoge plafonds, karaktervolle gevels … zijn vaak vrij in te vullen. Je kunt het als architect niet beter treffen: daar kan geen enkele nieuwbouw op ecologisch vlak mee wedijveren", vertelde hij. "In een afgelegen gebied krijg je een heel ander verhaal. Daar woon je eigenlijk beter niet en dus zijn andere circulaire oplossingen daar meer aangewezen. Maar dan nog blijft de vaststelling dat eender welke stadsrijwoning duurzamer zal zijn dan een vrijstaande villawoning, zelfs al is ze ecologisch opgebouwd."
Ook de sociale component neemt BAST mee in de afweging welke circulaire strategie moet worden toegepast. "Welke oplossing of materiaal je ook kiest; het moet bovenal betaalbaar blijven" definieerde Goethals wat die sociale component voor zijn bureau inhoudt. "Bio-ecologische bouwmaterialen werden meestal op kleinere schaal geproduceerd. Daar komt meer ambachtswerk bij kijken en dat maakt de producten duurder. Wij kiezen haast altijd voor een betaalbare strategie. Maar ook daar speelt context een rol: een waardevolle straatgevel zullen we niet altijd wegstoppen achter een laag isolatie omdat het energievraagstuk dan betaalbaarder wordt, maar soms ook in ere bewaren om de authenticiteit te behouden. Want dat heeft ook een waarde."
"Wienerberger kan mensen in beweging brengen"
"Wienerberger heeft als groot bedrijf twee grote troeven: jullie hebben de kans te investeren in onderzoek én jullie kunnen een groot publiek bereiken", ging Goethals ook dieper in op de rol die Wienerberger kan spelen in de transitie naar een meer circulaire bouwwereld. "Jullie hebben een naam die klinkt en die lokaal aanwezig is. Dat geeft jullie slagkracht om mensen in beweging te brengen. Maar ik ben me er wel van bewust dat de verantwoordelijkheid zeker niet alleen bij jullie ligt en de transitie naar een meer circulaire bouwsector een genuanceerd verhaal is: als architect werken we vraaggestuurd en jullie als Wienerberger moeten klaarstaan om de mensen de juiste oplossingen te bieden wanneer ze overtuigd zijn van circulair bouwen. Maar ze moeten eerst dus ook wel overtuigd worden van de voordelen van het duurzame bouwprincipe. Het is een beetje het verhaal van de kip en het ei.”
“Voor Wienerberger lijkt het me daarom vooral belangrijk om jullie zo transparant mogelijk op te stellen over jullie producten en processen. Die ethische component geeft misschien geen return op de korte termijn, maar op lange termijn bouwen jullie wel geloofwaardigheid en vertrouwen op. Ik vind het ook sterk dat jullie bewust breder kijken dan het eigen product. Dat helpt jullie sneller nieuwe tendensen op te pikken. Research blijft daarin belangrijk, zeker over de eigen productgrenzen heen, bijvoorbeeld in direct contact met ontwerpers en opdrachtgevers. Daardoor slagen leveranciers erin langere garanties te geven en op een andere manier structureel samen te werken. Wanneer je wil innoveren, dan zijn een vertrouwensrelatie en directe contacten met de fabrikanten van essentieel belang.”
Wienerberger en BAST architects & engineers troffen elkaar Ten Dries in Sint-Denijs, een project van het bureau. Op vraag van vzw Jongerenzorg Zuid-West-Vlaanderen ontwierp BAST architects & engineers in Sint-Denijs twee nieuwe residentiële gebouwen voor kinderen of jongeren uit de bijzondere jeugdbijstand. Voor de opdrachtgever betekent duurzaam bouwen ook mee zijn met innovatieve ontwikkelingen. Die attitude gaf de ontwerpers het vertrouwen om voor ClickBrick van Wienerberger te kiezen. Wienerberger begeleidde de architect en aannemer Himpe in het toepassen van het droogstapelsysteem. Het is meteen ook een testcase van het innovatieve, circulaire gevelconcept in België.