ETAP ontwerpt zijn lichtarmaturen volgende de principes van circulair design en biedt ze onder de naam Circular Light as a Service, kortweg C-LaaS, aan als een dienst, zodat het bedrijf eigenaar blijft van de armaturen en het er na afloop van het contract met de klant een nieuw leven aan kan geven. Oude verlichtingsinstallaties onderwerpt ETAP desgewenst dan weer aan een refurbishement. Dat alles met als doel zo weinig mogelijk grondstoffen te gebruiken en ze zo lang mogelijk in de kringloop te houden.

Het bedrijf communiceert heel open over zijn aanpak. Zo bracht het onder mee een whitepaper uit waarin het tekst en uitleg geeft bij het circulair ontwerpen van zijn producten. Want ETAP wil daar geen monopolie in hebben, het bedrijf hoopt dat de hele verlichtingssector en bij uitbreiding de hele bouwsector weldra circulair is.

“De ontwikkeling van de E8-armatuur en refurbishement-units voor verlichting en noodverlichting, een aanzet voor de ontwikkeling van een biobased behuizing voor onze noodverlichting en C-LaaS, dat is samengevat zo’n beetje waar onze switch naar circulair ondernemen tot dusver toe heeft geleid, begint New Business Developer bij ETAP Michaël Joris te vertellen. “Het is essentieel, niet alleen in de verlichtingssector, dat we producten circulair ontwerpen en er ook circulair mee omgaan. Onze kinderen en kleinkinderen zullen ons er dankbaar voor zijn.”

Terug zoals vroeger

Heeft ETAP de wind ook niet voor een stuk in de zeilen omdat de kantoormarkt een groot deel van de afzetmarkt van het bedrijf vormt en kantoorinrichtingen vaak al na enkele jaren aan een opfrisbeurt toe zijn, waardoor circulariteit er makkelijk te implementeren valt? “Welke ruimtes lenen zich niét tot een circulaire aanpak?”, countert Michaël Joris die veronderstelling. “Vroeger waren gebruiksvoorwerpen allemáál circulair. De consumptiemaatschappij, een naoorlogs systeem dat in Europa in de jaren 60 een behoorlijke boost heeft gekregen, heeft helaas geleid tot de wegwerpmaatschappij die we vandaag nog steeds kennen. Het is voor alle dingen die je dagelijks gebruikt zinvol om ze te ontwerpen of herontwerpen volgens circulaire principes.”

Drempels

Die enorme consumptiedrang van mensen die steeds iets nieuws willen, die zich volgens Michaël Joris vertaalt in mode en trends, zorgt ervoor dat de markt voor circulaire producten vandaag simpelweg te klein is. Michaël Joris: “Daardoor springen weinig fabrikanten op de circulaire kar, waardoor de markt natuurlijk klein blijft. Het hele systeem is momenteel nog gericht op weggooien. De meeste producten zijn niet te herstellen. Het is een beetje een vicieuze cirkel. Wanneer we specifiek naar de bouwsector kijken, is een andere drempel die de implementatie van circulair in plaats van lineair consumeren belemmert, zeker het feit dat openbare bouwprojecten vaak nog in de markt worden gezet als een Design & Build-opdracht die gegund wordt aan de partij die de laagste bouwkost garandeert.”

Call to action voor overheid

De overheid zou volgens Michaël Joris dan ook de circulaire transitie in de kantoorbouw en bij uitbreiding de hele bouwsector kunnen faciliteren. “Ze zouden zelf een voorbeeldrol kunnen opnemen door enkel samen te werken met partijen die kunnen garanderen dat x procent van de gebruikte materialen circulair is en/of die gaan voor een veranderingsgericht ontwerp”, legt hij uit. “Natuurlijk: wanneer is iets circulair? Een internationale normerende overheid zou daar dan ook normen rond moeten uitvaardigen. Ook door in openbare aanbestedingen te werken met Design, Build, Finance & Maintain-opdrachten in plaats van enkel te zoeken naar een ontwerper en bouwer, zoals het traditioneel gaat, en door de lastenboeken daarop te enten, kan een overheid circulair bouwen en inrichten stimuleren.”

Tot slot, heeft Michaël Joris nog een gouden tip voor ontwerpers en opdrachtgevers op het valk van circulaire kantoorinrichting? “Voor opdrachtgevers: denk aan de volgende generaties, voor ontwerpers van producten voor kantoorinrichting: ontwerp je product of systeem alsof het het enige is wat je mag meenemen naar een onbewoond eiland – en zet dus in op lange levensduur en mogelijkheden tot hergebruik. Circulariteit is pas een feit als de cirkel zich sluit en dat is primair de verantwoordelijkheid van de producent”, besluit hij.

Het webinar van Circubuild over circulaire kantoorinrichting, waarin Michaël Joris onder meer zal vertellen over de refurbishing van de verlichting van het Telenet-hoofdkantoor in Duffel – “Daar hebben we een circulaire omslag gemaakt zonder het kantoor ook maar één dag te moeten hebben sluiten” –, gaat door op 25 april van 10.30 tot 12 uur. Alle info vind je hier. Via dezelfde link kan je je ook registreren. De teller staat nu al op meer dan 150 registraties.