Het gaat dan wel niet rechtstreeks over circulair bouwen, de nieuwe koers die de haven wil gaan varen - vergeef ons de woordspeling - heeft toch gevolgen voor verschillende sectoren die (ook) de bouwsector bevoorraden, zoals de staal- en cementindustrie. De haven zegt resoluut te kiezen voor circulariteit. Schalck: "Dat betekent dat we weinig ambitie hebben om trans-Atlantische ladingstromen hierheen te halen. We hebben ook geen grootschalige containerambities. Weliswaar wel bepaalde niches, zoals fruit, maar we gaan niet concurreren met Antwerpen en Rotterdam. Deze strategie betekent dat we investeren in infrastructuur die gericht is op circulariteit en ruimte vrijmaken voor circulaire bedrijven. Daarbij is er geen ruimte voor andere bedrijven, al zijn dat soms wel moeilijke keuzes. Maar je kunt niet half voor circulariteit kiezen, dan werkt het niet. Zeker niet als je de grote reststromen van bedrijven wil inzetten in je eigen gebied."

Deze periode is een cruciaal moment voor North Sea Port, vertelt Schalck. "We zijn drie jaar geleden gefuseerd en zitten nu in de eindfase voor het strategisch plan. Ook is het een scharniermoment in Europa als we kijken naar de klimaatambities en het herstel van de economie na COVID-19. Daar willen we op aanhaken via North Sea Port 2.0."

Het speerpunt daarbij wordt dus circulariteit. "We hebben veel basisindustrie, zoals chemie, kunstmest, raffinage, staal, cement en bio-industrie. Sectoren die allemaal grootschalig aanwezig zijn en veel CO₂ uitstoten. Zij produceren afvalstromen die we willen hergebruiken, anders is de industriële haven op termijn gedoemd te verdwijnen."

"Ecosysteem vormgeven"

Overigens zijn er op dit moment al behoorlijk wat sectoren sterk vertegenwoordigd in het North Sea Port-gebied die niet als circulair gezien worden, zoals automotive, food, staal en chemie. Dat beseft Schalck. "Die sectoren blijven we koesteren. Het is niet zo dat we voor dergelijke bedrijven opeens geen plek meer hebben. Dat zijn motoren van werkgelegenheid. Maar we gaan wel veel van onze terreinen vrijhouden om de waardeketens rondom circulariteit uit te bouwen. Dat betekent dat we soms ‘nee’ gaan zeggen als het niet circulair is."

De komende komende vijf tot tien jaar verwacht Schalck zo’n 400 tot 500 hectare uit te geven om de circulariteit vorm te geven. "Die gronden zijn een enorme troef. We hebben zowel reeds vrijliggende terreinen als ruimte die snel vrijgemaakt kan worden. Daarmee kunnen we het vliegwiel snel op gang krijgen." Volgens Schalck zullen zowel bestaande bedrijven die ruimte krijgen om uit te breiden als nieuwe innovatieve partijen. "We gaan niet meer alleen gronden vermarkten, maar daadwerkelijk een rol spelen om het ecosysteem vorm te geven. De concrete doelen worden nu uitgewerkt, maar vastgesteld op vermindering van de CO₂-uitstoot en het percentage circulaire bedrijven. De resultaten moeten immers wel meetbaar zijn."

Om de circularieit grootschalig op gang te brengen, zijn er echter wel subsidies vanuit overheden nodig, vindt Schalck. "In het begin heb je een onrendabele top, net zoals bij de windparken. Als we de circulariteit grootschalig op gang willen brengen, is subsidie en samenwerking nodig. Daar moeten we ons van bewust zijn, want anders gaan we de doelstellingen niet behalen."

Het lijdt alleszins geen twijfel dat de fusiehaven door door haar schaal met haar nieuwe strategie een katalysator zal zijn voor de circulaire economie in ons land.

Bron: Flows