In Oostende werd de oude werkplaats van een visserijcoöperatie aan de Hendrik Baelskaai nummer 27 verbouwd tot nieuw onderkomen voor O.666, een organisatie die projecten op poten zet om mensen en grondstoffen efficiënter om te zetten in de maatschappij. Geheel in lijn met de missie van O.666 werd de renovatie zo circulair mogelijk opgevat. Voor het ontwerp daarvan zorgde het Oostendse tussengoed architectuur-stedenbouw.
Het bewuste gebouw heeft een rijke geschiedenis. Nadat het jarenlang had gefungeerd als werkplaats voor een visserijcoöperatie, deed het ook nog dienst als brandstofdepot. Vandaag is het al enkele jaren in het bezit van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), dat het tot ten minste 31 december 2025 verhuurt aan O.666, een samenwerking van tien Oostendse vzw’s.
O.666 moest het gebouw natuurlijk wel renoveren. Dat liet het dus geheel in lijn met haar gedachtegoed doen op circulaire wijze. Van november 2018 tot maart 2019 werd het dak gerenoveerd, gedurende heel 2020 de volledige binnenkant en begin dit jaar de gevel.
Omkeerbare ingrepen
Ontwerper van dienst tussengoed architectuur-stedenbouw, dat samenwerkte met Cobe (stabiliteit) uit Brugge en Boydens Engineering (technieken), part of Sweco voor de nodige studies, zorgde voor een nieuwe indeling in vijf zogenaamde maakplekken, waar circulaire creatie telkens hoogtij viert: een productiezone waar circulaire producten gemaakt worden van hout, metaal en kunststof, een ontwerpstudio, een keuken, een opnamestudio en een moestuin.
Op één kleine uitzondering na werd niet ingegrepen in de structuur van het gebouw. Alle ingrepen die tussengoed architectuur-stedenbouw deed, zijn omkeerbaar, zodat de gebruikte materialen later nog elders hergebruikt kunnen worden.
Om te voorkomen dat de bestaande riolering opnieuw moest worden aangepast of vloeren moesten worden uitgebroken, werden de minst flexibele programmatische elementen, zoals sanitair, als eerste vastgelegd. Door een zorgvuldige positionering werden de afvoertrajecten beperkt en konden lokale verhoogde vloeren worden geplaatst die zorgden dat er aangesloten kon worden op het bestaande systeem.
Vervolgens werden de ruimtes heringedeeld met modulaire houten wanden. Die zorgden meteen ook voor een akoestische en brandwerende upgrade van het gebouw.
Daar de functies van de ruimtes in de tijd regelmatig kunnen wijzigen, zorgden de architecten er met nutsleidingen waar vlot op aangetakt kan worden voor dat elke ruimte op maat aangevuld kan worden met verlichting, stopcontacten en dataconnecties.
Heel wat materialen die werden gebruikt in het renovatieproject, hebben ook al een eerste leven achter de rug. Zo werd bijvoorbeeld gerecucpeerd hout gebruikt voor de het losse meubilair en het barmeubel.
Opvallende gevelrenovatie
Wie weet hoe het gebouw er voor de renovatie uitzag, zal beamen dat de bakstenen buitenkant een metamorfose onderging. Ook die gevelrenovatie gebeurde op duurzame wijze, meer bepaald met isolatie van cellulair glas, gemaakt door FOAMGLAS, en kleurrijke Pretty Plastic-geveltegels. De isolatie bestaat voor ongeveer 60% uit gerecycleerd glas, de geveltegels zijn voor de volle 100% gemaakt van gerecycleerd pvc-afval. In totaal verdween 451 kilo glasafval en 2.759 kilo pvc-afval in de gevel. Door de oorspronkelijke gevel te behouden werd ook 43.584 kg aan baksteenafval voorkomen. Aan de bijzondere gevelrenovatie wijdden we eerder al een casestudy op Circubuild.
Uiteraard past ook de tijdelijke invulling door O.666 helemaal binnen de filosofie van circulair bouwen.