Is product as a service een gamechanger voor de bouwsector? Volgens Peter Vaes van Willemen Construct wel. In het afsluitende panelgesprek van het seminarie 'Limburgers aan het woord over (én aan de slag met) circulair bouwen', georganiseerd door de Confederatie Bouw Limburg en POM Limburg binnen hun gezamenlijk initiatief Boost Bouw Limburg, hield hij een pleidooi om de kostprijs van producten meer te bekijken op lange termijn en niet kortzichtig enkel op de directe kost te focussen. De product as a service-formule kan daar volgens hem zeker bij helpen.
De Confederatie Bouw Limburg en POM Limburg lieten op 23 november tijdens het seminarie 'Limburgers aan het woord over (én aan de slag met) circulair bouwen' met Pirre Wuytack (Vandersanden), Robbert Errico (UAU collectiv) en Rudy Evens en Filip Biesmans van Tectum Group vier interessante sprekers vertellen waarom zij het zo belangrijk vinden in te zetten op circulair bouwen.
Tijdens het afsluitende panelgesprek was de kostprijs van circulair bouwen een belangrijk discussiepunt. Eén van de aanwezigen, Peter Vaes, Business Development Manager bij Willemen Construct, stelt vast dat er, als het over de prijs gaat, enkel en alleen gekeken wordt naar de kostprijs op korte en niet op lange termijn. Hij vindt dat niet (altijd) correct en ziet op dat vlak veel heil in de product as a service-formule, die volgens hem innovaties mogelijk kan maken die moeilijk haalbaar zijn bij een traditionele benadering. Circubuild had na de infosessie een gesprek met hem.
Peter Vaes is ervan overtuigd dat product as a service een boost kan geven aan circulair bouwen, juist omdat de kosten gespreid worden en de service integraal moet voldoen aan de Service Level Agreement zoals die eerst samen met de gebruiker wordt uitgeschreven. “Bepaalde zaken die in aankoop te duur zijn, worden wel mogelijk door de kosten te spreiden omdat een derde partij de financiering overneemt. Wil je bijvoorbeeld warmtepompen of een nieuw dak of nieuwe gevel maar wil je die investering niet doen, dan kan dat wel via product as a service. En dat geldt dus ook voor circulaire bouwsystemen die in aanvang vaak duurder zijn maar op termijn niet zelden goedkoper uitvallen in vergelijking met traditionele circulaire oplossingen. Actuele of aankomende as a service modellen zijn laas of light as a service, raas of roof as a service, baas of building as a service …"
Zelf voorbeeld stellen
“Ook privé ben ik believer van de as a service formule. Zo ben ik momenteel in onderhandeling voor een nieuwe warmtepomp in onze private woning. Ik wil graag de eerste private persoon zijn die een warmtepomp bestelt volgens het product as a service-principe. De aanbieder moet mij garanderen dat het altijd voldoende warm is en dat we voldoende douches kunnen nemen in huis, maar hij blijft wel de eigenaar van de warmtepomp. Ik sluit met hem een resultaatsverbintenis af in de vorm van een Service Level Agreement.”
Interessant, maar denkt hij zo de kosten te beperken? “Dat niet”, zegt Peter Vaes. “Op lange termijn zal ik wellicht goedkoper af zijn door nu zelf een nieuwe warmtepomp aan te kopen en zelf de nodige onderhoudswerken te bekostigen. Maar je wordt wel volledig ontzorgd. Het bedrijf koopt als het ware al mijn zorgen en problemen af en dat is ook wat waard.”
"TCO moet primeren"
Een fabrikant heeft er alle belang bij een duurzaam product te maken als hij weet dat hij het ooit terug zal krijgen van de gebruiker aan wie hij het als een dienst geleverd heeft. Op die manier kan hij het zelf opnieuw aanbieden, er componenten van hergebruiken of het (deels) recycleren. Peter Vaes is er dan ook van overtuigd dat we bij de aankoop van nieuwe gebouwgerelateerde producten niet enkel naar de aankoopprijs maar vooral naar de Total Cost of Ownership of TCO moeten kijken om sneller de switch te kunnen maken naar het bouwen van echt duurzame en zuinige gebouwen. "Veel investeerders en projectontwikkelaars blijven echter vasthouden aan die kortetermijnvisie en die 'nu-prijs'. Bij veel vastgoedprojecten heb je immers het probleem dat degene die het project realiseert niet de vruchten zal plukken van de investering in energiebesparing of de circulaire benadering. Technisch wordt daardoor vaak gekozen voor eenvoudige concepten, bekeken appartement per appartement, terwijl er inmiddels veel betere en duurzamere oplossingen zijn. De toepassing van geothermie is daar een voorbeeld van en sluit aan bij het as a service-gedachtegoed. Daarbij zijn het externe partijen die zorgen voor de financiering en de realisatie van de geothermie. Vervolgens kunnen de gebruikers hierop 'aantakken', gedimensioneerd volgens de noden zoals beschreven in de Service Level Agreement. "
"Bottom line: het zijn zeer boeiende tijden in onze wereld van bouwen en ontwikkelen. Nieuwe technologieën zijn reeds inzetbaar en nog meer vernieuwende financiële en technologische modellen zijn in ontwikkeling. En we wachten best niet te veel op de overheid. Het is onze taak om te investeren in duurzame en circulaire gebouwen met een zo optimaal mogelijke TCO en dus ook een zo laag mogelijk gebruik."