Rik Woutersgebouw in Mechelen is resultaat van circulaire renovatie (Stramien en Sweco)
-
© Foto's: Het Facilitair Bedrijf
Hey Rik Woutersgebouw is het langgerekte volume op de voorgrond.
-
De gebouwschil werd extra geïsoleerd
-
De renovatie omvatte ook herinrichtingswerken.
-
De renovatie omvatte ook herinrichtingswerken.
-
De renovatie omvatte ook herinrichtingswerken.
-
De renovatie omvatte ook herinrichtingswerken.
-
De renovatie omvatte ook herinrichtingswerken.
-
De renovatie omvatte ook herinrichtingswerken.
-
De renovatie omvatte ook herinrichtingswerken.
-
De renovatie omvatte ook herinrichtingswerken.
-
De renovatie omvatte ook herinrichtingswerken.
-
Een van zijn bekendste werken van Rik Wouters, het Zotte Geweld, kreeg in de vorm van een kleine kopie een plaats in het gebouw.
In Mechelen opende Matthias Diependaele, minister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van onder meer Facilitair Management, op 1 juli het Rik Woutersgebouw officieel. Dat kantoorpand in de Stationsstraat is geen nieuwbouwproject, maar het resultaat van een grondige renovatie van de plek waar de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) en de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) al jaren huizen. Het vernieuwde gebouw biedt nu ook plaats aan verschillende andere diensten van de Vlaamse overheid die daarvoor in verouderde infrastructuur verspreid zaten over de stad. De renovatie, waarvoor Stramien en Sweco het ontwerp leverden, werd zo circulair mogelijk aangepakt, wat onder meer resulteerde in demonteerbare binnenwanden en het hergebruik van meubilair.
Het initiatief voor het renovatieproject werd genomen door Cofinimmo, eigenaar van het gebouw, in het kader van een verlenging van het huurcontract met Het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse overheid met achttien jaar. De verbouwing omvatte de energetische renovatie van de gebouwschil en de technieken en herinrichtingswerken. Vanhout voerde de werken uit.
Die laatste zorgden ervoor dat naast OVAM, VSV en VMM ook vier andere diensten van de Vlaamse overheid die daarvoor in verouderde gebouwen verspreid zaten over de stad hun intrek konden nemen in het gebouw: de Mechelse diensten van het Vlaams Agentschap voor Integratie en Inburgering en het Vlaams agentschap Opgroeien, de Vlaamse Belastingdienst (Vlabel) en het Mechelse Justitiehuis. Het gebouw, Rik Woutersgebouw genoemd – naar de Mechelse schilder en beeldhouwer – is zo een heus Vlaams Administratief Centrum, zoals de Vlaamse overheid er ook in enkele andere steden een heeft. Alleen de VDAB, Veilig Huis en De Lijn zijn nu nog op een andere Mechelse locatie gevestigd.
Totaalrenovatie
De gebouwschil werd extra geïsoleerd, bestaande verlichting werd vervangen door ledvarianten en de HVAC-installaties werden volledig vernieuwd. Dankzij de toepassing van zogeheten Model Predictive Control (MPC), wordt het gerenoveerde gebouw op een intelligente manier verwarmd, gekoeld en geventileerd – lees: er wordt voor de klimatisatie onder meer rekening gehouden met opbouw van het gebouw, de aanwezigheid van personen en de weersvoorspelling.
Thermische zonnepanelen, die niet alleen elektriciteit maar ook warmte opwekken, en de toepassing van geothermie zorgen ervoor dat het Rik Woutersgebouw een fossielvrij energieconcept heeft. Ook is het uitgerust met een systeem voor regenwaterrecuperatie.
Een en ander zorgt ervoor dat het Rik Woutersgebouw bijdraagt aan de CO2-reductie die de Vlaamse overheid moet realiseren.
Hybride werken
De nieuwe kantoorinrichting werd gebaseerd op het principe van hybride werken: de verschillende verdiepingen zijn opgedeeld in zones exclusief voor de verschillende entiteiten en in diverse gedeelde zones, beschikbaar voor iedereen die in het gebouw werkzaam is.
Uiteraard voorziet het vernieuwde gebouw daarnaast ook in vergaderruimtes en in een cateringzone. Maar ook sportruimtes en douches zijn in het Rik Woutersgebouw terug te vinden. Ondergronds kwam een parkeergarage met laadpalen en een fietsenstalling.
Circulariteit troef
In lijn met de ambities van de Vlaamse overheid pakte Cofinimmo de renovatie, gebruikmakend van de GRO, zo circulair mogelijk aan. De structuur en de circulatie- en sanitaire kernen werden dan ook behouden, net als de natuurstenen gevelbekleding, dakisolatie en verhoogde vloeren. Niet-structurele binnenwanden werden verwijderd en vervangen door modulaire wanden die dankzij omkeerbare profielen demonteerbaar zijn. Daardoor kunnen ze worden hergebruikt en is de indeling van het gebouw aanpasbaar zonder structurele ingrepen.
De onderlaag van de nieuwe wanden bestaat bovendien uit beplating die gerecupereerd werd uit het bestaande gebouw. Daarop werd een nieuwe afwerking in HPL aangebracht.
Ook bestaand los meubilair werd maximaal gerecupereerd, zowel uit het bestaande gebouw als uit andere gebouwen, waaronder de voormalige onderkomens van de Vlaamse overheidsdiensten die OVAM vervoegden in het Rik Woutersgebouw. Nieuw meubilair werd aangekocht via duurzame raamcontracten.
Verschillende bouwmaterialen die vrijkwamen bij de renovatie maar waarvoor geen nieuwe bestemming kon worden gevonden in het Rik Woutersgebouw, kregen een tweede leven in andere projecten.
Uiteraard is ook het gegeven dat zeven verschillende diensten voortaan opereren vanuit één gebouw dankzij een verhoging van het ruimtelijke rendement van dat gebouw, duurzaam te noemen.
Afvalvrij gebouw
De Vlaamse overheid streeft er ook naar dat het Rik Woutersgebouw afvalvrij is. Zo werd er bijvoorbeeld al een testproject opgestart waarbij koffiegruis wordt opgehaald door Coflab, dat het samen met andere organische reststromen gebruikt om oesterzwammen te kweken.
Kortom, het project biedt een inspirerend voorbeeld van hoe overheidsgebouwen kunnen bijdragen aan een duurzamere en beter georganiseerde samenleving.
