In dat VLAIO Living Lab doen de faculteit Architectuur en Kunst en de faculteit Industriële Wetenschappen van de UHasselt met projectpartners a2o architecten, Democo, Buildwise, steenfabricant BrickZ en onderaannemer BC materials in de komende drie jaar onderzoek naar de toepassing van ongebakken leemsteen in de praktijk, een circulair bouwmateriaal dat een grote bijdrage kan leveren aan het verlagen van het grondstoffengebruik omdat leem een natuurlijk product is dat na gebruik opnieuw kan worden omgevormd tot bouwmateriaal en dat in een oneindig circulair proces of schadeloos terug kan worden gegeven aan de boden. Daarnaast zorgt de toepassing van ongebakken leem ook voor een daling van de CO₂-uitstoot van de bouwsector omdat het materiaal, in tegenstelling tot klassieke baksteen, niet gebakken wordt.

Ondanks het hoge circulaire potentieel van (ongebakken) leemsteen is de toepassing (nog) vrij beperkt en zijn architecten en bouwheren er nog maar weinig vertrouwd mee. De eigenschappen en verwerking verschillen dan ook enigszins van die van een klassieke baksteen. Binnen het VLAIO Living Lab Van aarde naar waarde – toepassing van leemsteen in de praktijk wordt daarom via ontwerpend onderzoek en in cocreatie met verschillende actoren de toepassing van leemsteen in bouwprojecten verder verkend. Aan de hand van onder meer reële praktijkcases en een demoproject met sociaal-ecologische impact worden ontwerpoplossingen ontwikkeld en geëvalueerd, gebruikerservaringen en -voorkeuren bevraagd en geïntegreerd en een aantal technische knelpunten bij ontwerp en uitvoering onderzocht en weggenomen.

Het Living Lab en Boost Bouw Limburg organiseren op 1 juni samen de kick-off van het Living Lab. Ze combineren dat met een expertensessie rond het gebruik van biogebaseerde materialen. Alle info over de kick-off en de expertensessie vind je achter deze link. Inschrijven kan via dezelfde link en dat tot en met 25 mei.

Building Beyond Bricks

Naast de projectpartners en een zeer brede klankbordgroep van diverse actoren zullen dus ook de deelnemers van de nieuwe editie van het postgraduaat Building Beyond Borders van de faculteit Architectuur en Kunst van de UHasselt deelnemen aan het Living Lab. Het thema van de nieuwe editie van het postgraduaat luidt immers Building Beyond Bricks. De focus ligt op het zoeken naar alternatieve manieren van bouwen, naar ontwerpmogelijkheden met regeneratieve materialen en naar ontwerpoplossingen die een positieve impact kunnen creëren. “Samen met onderzoekers, experts uit de praktijk en industriële partners exploreren we het potentieel van vakmanschap en innovatieve oplossingen met regeneratieve materialen”, vat UHasselt het postgraduaat samen. “Naast de toepassing van ongebakken leemsteen verkennen we in ons Hands-on Atelier ook verschillende andere biogebaseerde materialen, zoals kalkhennep en stro, laten we ons inspireren door traditionele houtverbindingen en zoeken we naar innovatieve oplossingen om het gebruik van regeneratieve materialen op te schalen. In de Theory & Reflect-sessies komen thema's zoals materials & circularity, biodiversity & landscape, sufficiency & lowtech design and social and participatory design aan bod. Deelnemers kunnen daarnaast kiezen uit drie tracks om zich samen met onderzoekers en experten uit de praktijk verder te verdiepen in aardebouw, circulaire houtbouw of sociaal en participatief ontwerpen. Ten slotte zullen de deelnemers aan het postgraduaat samen met lokale actoren, experten uit de praktijk, onderzoekers en bouwprofessionals een kleinschalig, participatief project met leemsteen realiseren in Helchteren." 

Het postgraduaat Building Beyond Borders, dat start in september, is een 30 ECTS-opleiding die tweejaarlijks georganiseerd wordt voor een internationale deelnemersgroep. Het deelnemersaantal is beperkt tot 25. Dat aantal is inmiddels bereikt. Wie zich nu nog inschrijft, wordt op een reservelijst geplaatst. Inschrijven kan via deze link.

Een leuk nieuwtje over het postgraduaat: het project van de studenten van de vorige editie van het postgraduaat Building Beyond Borders (schooljaar 2021-2022) in Parckfarm (Brussel) en Z33 (Hasselt), genaamd ‘research-exhibition-construction festival aiming to distribute the opportunities of urban harvesting in Brussels', is geselecteerd als één van de finalisten van de New European Bauhaus Prize 2023, een prestigieuze Europese wedstrijd. Uit meer dan 1.450 aanmeldingen zijn er 61 finalisten geselecteerd die “aantonen dat er in de EU en de Westelijke Balkan mooie, duurzame en inclusieve projecten gerealiseerd worden”. Het project is genomineerd in de categorie 'Education champions – shaping a circular industrial ecosystem and supporting life cycle thinking'. De volgende ronde bestaat gedeeltelijk uit een public voting. Stemmen kan tot 24 mei via deze link.