In Europa moeten 43 miljoen woningen een energetische renovatie ondergaan om het continent tegen 2050 klimaatneutraal te maken. Een gigantische opdracht die voor overheden een enorme kost meebrengt. Maar ook ongeziene opportuniteiten voor wie het potentieel van offsite bouwen wil benutten.

De Belgische start-up BuildUp is er immers van overtuigd dat de enige manier om die enorme klus tegen 2050 te klaren, erin bestaat woningen diepgaand en structureel te renoveren door naast zonnepanelen en warmtepompoplossingen een isolerende bouwschil rondom de huizen aan te brengen met complete gevels en daken die in een productiehal worden geassembleerd. “Daarmee kunnen grote projecten als de energierenovatie van een sociale woonwijk in recordtempo worden uitgevoerd. Recordtempo mag letterlijk genomen worden: één dag per huis”, aldus de start-up.

Begonnen als staalframebedrijf

BuildUp uit Aarschot is gespecialiseerd in gedigitaliseerd offsite bouwen en begon in 2018 als een staalframebouwbedrijf onder de naam beSteel. Met staalframes als fundament, gaat BuildUp gaat nu verder en assembleert het bedrijf wanden – inclusief ramen, deuren en isolatie – en daken tot bouwelementen in de fabriek.

In 24 uur worden die rond een bestaand gebouw geplaatst. Met een minimale impact op de bewoners ervan, want die blijven gewoon thuis tijdens de werken.

Het concept heeft ook een minimale impact op het milieu. BuildUp maakt immers gebruik van biogebaseerde en circulair bouwmaterialen. Bovendien is er ook minder afvalstroom en een zero foutenmarge dankzij het digitale ontwerp.

Het terugverdieneffect start volgens BuildUp vanaf dag één. “Er is de drastische reductie van de energiefactuur voor verhuurder en bewoner, maar ook het woonplezier en de levenskwaliteit stijgen bij dit procédé. De productkwaliteit is absoluut en gegarandeerd tot aan de kwaliteitsvolle afwerking. Daardoor ziet een gerenoveerde wijk er plots even aantrekkelijk en trendy uit als een nieuwbouwwijk. En dat biedt uiteraard heel wat maatschappelijk meerwaarde voor bewoners, wijk en gemeente of stad.”

Toegepast op 160 woningen uit 1960

Het concept bewees inmiddels al zijn deugdelijkheid in het grootste Europese pilootproject rond energetische innovatie, het energieneutraal maken van 160 sociale woningen uit 1960 in Wattrelos, nabij het Franse Rijsel. In tien maanden tijd werden al die woningen met energielabel F omgevormd naar energieneutrale woningen dankzij de hulp van BuildUp. Rond het digitale model van de wijk tekende BuildUp nieuwe gevels en daken die geproduceerd werden in Aarschot en vervolgens in sneltempo geplaatst werden in Wattrelos. Het resultaat staat er te glimmen, kant en klaar. Deze video geeft een indruk van het bouwproces.

België loopt achter

Het project in Wattrelos heeft het momentum meer dan mee. De Europese organisatie Energiesprong, gesteund door de Europese commissie en ontstaan in Nederland, wil energetisch renoveren van (sociale) woningen immers op grote schaal mogelijk maken. Onafhankelijke marktontwikkelingsteams van Energiesprong ondersteunen pioniers in verschillende landen om de markt te stimuleren en hen te ondersteunen bij het creëren en uitvoeren van die energieneutrale retrofitprojecten. Zo waren er al projecten in Nederland, het VK, Frankrijk, Duitsland, Italië en de VS. België behoort nog niet tot dat lijstje, maar mogelijks komt met BuildUp nu verandering in.