Team rond archipelago en 4D architects mag circulaire uitbreiding AZ Herentals ontwerpen
-
© archipelago
Zo zal de nieuwe ziekenhuisvleugel eruitzien.
Het ontwerpteam bestaande uit archipelago, het Nederlandse 4D architects, abt be en Ontwerpbureau Pauwels heeft de ontwerpwedstrijd gewonnen voor de uitbreiding van het AZ Herentals. Archipelago en 4D architects ontwierpen de nieuwe ziekenhuisvleugel, abt be verzorgde de studies op het vlak van stabiliteit en technieken en adviseerde over duurzaamheid en Ontwerpbureau Pauwels stond in voor het ontwerp van de daktuin en de groenaanleg rond de uitbreiding. Blok M, want zo zal de nieuwe vleugel heten, wordt een schoolvoorbeeld van circulair bouwen. In het voorjaar van 2026 moet de nieuwe ziekenhuisvleugel de deuren kunnen openen.
Blok M wordt gebouwd op het perceel van de voormalige verfhandel Verpoorten, naast de huidige inrit van de ziekenhuissite aan de Nederrij. Die gebouwen werden al gesloopt.
De nieuwe vleugel, die aansluit op Blok D van het ziekenhuis en de zichtbaarheid van het ziekenhuis in de stad aanzienlijk zal vergroten, krijgt drie verdiepingen. Die eerste en tweede verdiepingen zullen plaats bieden aan een nieuwe publieke ingang, een uitbreiding van de spoedgevallendienst, een geïntegreerde huisartsenpost en bijkomende consultatieruimtes, hoofdzakelijk voor de dienst orthopedische heelkunde. De invulling van de derde verdieping wordt nog bepaald. Die bovenste verdieping heeft een kleinere footprint dan de niveaus eronder, waardoor ruimte ontstond voor een tuin op het dak van de tweede verdieping die ook zichtbaar zal zijn vanop straat.
Aanpasbaar én demonteerbaar
Op uitdrukkelijke vraag van het AZ Herentals ontwierpen archipelago en 4D architects Blok M aanpasbaar, zodat het ziekenhuis de inrichting ervan in de toekomst kan wijzigen met minimale impact op de omgeving en het milieu. Maar het gebouw kan ook zonder structurele ingrepen omgevormd worden tot appartementen, kantoren enzovoort.
De architecten gingen nog een stapje verder: de constructie bestaat uit CLT-kolommen en -vloerplaten gecombineerd met lichte binnenwanden en een HSB-systeemgevel en maakt gebruik van mechanische bevestigingen, wat niet alleen aanpasbaarheid – van het programma maar ook van de structuur – toelaat, maar ook volledige demonteerbaarheid. Mocht AZ Herentals zijn huidige site ooit verlaten, dan kan het ziekenhuis het gebouw dus gewoon meenemen naar de nieuwe locatie.
Energieneutraal
Ook maken archipelago en 4D architects maximaal gebruik van biogebaseerde en gerecycleerde bouwmaterialen. Indien niet bio-ecologische materialen gebruikt moesten worden om aan de strenge bouwkundige eisen voor een ziekenhuis te voldoen, werden optimalisaties aan standaard materialen doorgevoerd. Zo wordt bijvoorbeeld cementarme chape gebruikt, die door zijn plaatsing tussen folies volledig losmaakbaar is van de constructie.
De nieuwe ziekenhuisvleugel wordt fossielvrij en energieneutraal in exploitatie dankzij doorgedreven isolatie, de inzet van zonnepanelen en vier warmtepompen.
Kortom, met Blok M, een gebouw dat zich niet alleen aanpast aan veranderende zorgnoden, maar ook verplaatsbaar en herbestemmingsklaar is, kiest AZ Herentals resoluut voor een flexibele, toekomstgerichte invulling van zorgarchitectuur. Het project is dan ook een toonbeeld van veerkrachtige en verantwoorde ziekenhuisbouw.
