De reeks 100 op 100 voor herbestemming en de allereerste Herbestemmingsdag zitten erop. Een jaar lang hebben Bertrand Lafontaine (hoofdredacteur Architectura), Sara Vermeulen (Caspar Consulting), Rik Neven (zaakvoerder Palindroom), Wouter Polspoel (hoofdredacteur Circubuild), Ruben Willaert (Herbé) en Pieter Verfaillie (bow architecten) op hun persoonlijke LinkedInpagina in het totaal 100 boeiende herbestemmingsprojecten gepost in aanloop naar de eerste Herbestemmingsdag die doorging op 12 mei en een initiatief was van die laatste twee. In dit artikel blikken de zes partners in crime terug op 100 op 100 voor herbestemming en op de Herbestemmingsdag en wordt ook al een tipje van de sluier gelicht rond het vervolg dat er zit aan te komen.
“De reeks 100 op 100 voor herbestemming bood ons een diepgaande blik op herbestemmingsprojecten van diverse aard, waarbij het enthousiasme en de kennis van de specialisten die meewerkten, enorm inspirerend waren”, opent Bertrand Lafontaine. “Als hoofdredacteur van Architectura was deze serie een verrijking van mijn dagelijkse zoektocht naar opmerkelijke bouwprojecten. De Herbestemmingsdag was een instanthit en bewees dat erfgoed niet alleen bewaard maar ook actief hergebruikt kan worden, wat hoop geeft voor toekomstige projecten. Mijn persoonlijke favoriet was De Grote Post, gekozen door Sara Vermeulen. Haar woorden ‘deze herbestemming bewijst dat het modernisme, ondanks alle technische beperkingen, wel degelijk de nodige kwaliteiten heeft voor hedendaags gebruik’ resoneren met mijn visie op de dynamische rol van erfgoed in onze hedendaagse maatschappij.”
“We hadden geen idee waar we aan begonnen”, blikt Sara Vermeulen terug. “Ik heb evenveel genoten van het in elkaar knutselen van mijn eigen achttien bijdragen als van het ontdekken van de projecten van de vijf anderen. Maar het fijnst was misschien nog alle reacties die we kregen en die de 100 op 100 voor herbestemming-reeks echt tot leven brachten. Dank je wel iedereen!”
“Met 100 op 100 voor herbestemming en met de Herbestemmingsdag hebben we met honderd prachtige voorbeelden aangetoond dat herbestemmen het summum is van circulair bouwen”, onthoudt Rik Neven. “Veel beter dan materialen te recycleren of omkeerbaar te monteren – absoluut noodzakelijk – is het om gebouwen in hun geheel in de kringloop te houden. Als ik een aflevering moet kiezen, ga ik voor die over Expo 58: decennia voor het begrip circulair bouwen geïntroduceerd werd, heeft men na die wereldtentoonstelling gebouwen volledig gedemonteerd en elders heropgebouwd met een nieuwe functie. Zo onhaalbaar is het dus niet!”
“Ik wist vooraf eigenlijk niet dat er zo’n breed spectrum aan soorten herbestemming bestaat”, geeft Wouter Polspoel toe. “Ik onthoud ook van de reeks dat het herbestemmen van panden al goed ingang heeft gevonden in mijn eigen stad Mechelen. Het was fijn om te zien dat enkele van die projecten op Herbestemmingsdag druk werden bezocht! Mijn favoriete herbestemming was BlueCity in Rotterdam, de reconversie van een subtropisch zwemparadijs tot een circulaire hotspot. Als hoofdredacteur van Circubuild is me doorheen de jaren duidelijk geworden dat herbestemming de hoogste vorm van circulair bouwen is en dus ook zowat het belangrijkste middel om de CO2-impact en de grondstoffenschaarste veroorzaakt door de bouwsector terug te dringen. Herbestemming heeft dan ook de toekomst, daar ben ik zeker van!”
“Ik ben actief in de nichewereld van het herbestemmen, maar stond er toch versteld van hoeveel voor mij ongekende herbestemmingsprojecten in de reeks naar boven kwamen. Dat bevestigt voor mij alleen maar de bestaansreden van Herbestemmingsdag”, vindt Ruben Willaert.
“We mogen spreken van een groot succes”, krijgt Pieter Verfaillie het laatste woord. “En daar ben ik blij om. De stelling die ik poneerde in Kortrijk bij de aankondiging van de eerste Herbestemmingsdag dat iedereen herbestemt, is wel degelijk bevestigd. Herbestemming is overal en kent heel veel gedaantes en verpersoonlijkte definities, zo getuige deze sterke eerste reeks en Herbestemmingsdag. Deze 100 mooie voorbeelden en de aanwezigheid van de vele bezoekers tijdens de eerste editie van Herbestemmingsdag tonen aan dat herbestemmen meer aandacht moet krijgen. Het thema mag niet langer ontbreken op de politieke agenda. Het zou fijn zijn om in de volgende reeks ook voorbeelden te zien van herbestemmingen in andere sectoren dan de bouw. Want die zijn er. Bij deze dus een challenge voor de volgende ploeg. Alvast heel veel succes!”
Nieuwe reeks met nieuwe auteurs
Want er komt dus een tweede jaargang van de LinkedInreeks die opvallende herbestemmingsprojecten in de kijker zet. Herbestemming is té boeiend en er zijn nog té veel herbestemmingen niet aan bod gekomen in de reeks om er volledig een streep onder te trekken, vinden Bertrand Lafontaine, Wouter Polspoel, Sara Vermeulen, Rik Neven, Ruben Willaert en Pieter Verfaillie. Het zijn met name die laatste vier die binnenkort samen met enkele nieuwe fans van herbestemming starten met een nieuwe reeks in de aanloop naar een nieuwe Herbestemmingsdag, die dus óók een vervolg krijgt, in 2025. Om het verschil met de vorige reeks duidelijk te maken, zal die serie 101 herbestemmingsprojecten in de kijker zetten en dus 101 op 101 voor herbestemming gaan heten.
De nieuwe ploeg zal herbestemming in de nieuwe reeks iets breder opvatten: niet alleen gebouwen, maar ook onder meer openbare ruimte en producten zullen aan bod komen.