De transitwoningen in Boortmeerbeek kaderen in Kleinschalig wonen, een project waarmee de provincie Vlaams-Brabant betaalbaar en kwaliteitsvol wonen op een oppervlakte van 45 tot 80 m² mogelijk wil maken. Ze maakt daar werk van door in samenwerking met sociale huisvestingsmaatschappijen, private investeerders en sociale verhuurkantoren pilootprojecten op te zetten waarin nieuwe toepassingen gedemonstreerd worden.

In Boortmeerbeek zijn de opdrachtgevers Sociaal Wonen arro Leuven (SWaL) en sociale huisvestingsmaatschappij Woonpunt Zennevallei (WPZ), was de vraag niet alleen betaalbare maar ook verplaatsbare – op een prijsbewuste manier – woningen, voor een tot vier personen, en heet de toepassing de transitwoning. Die werd speciaal ontworpen door A2D architecture 2 design uit Tervuren. Het gaat om een budgetvriendelijke, compacte woning van 58,5 m² die opgebouwd is uit duurzame materialen en geassembleerd wordt in het atelier. Ze wordt in zijn totaliteit op een vrachtwagen vervoerd naar de site en door middel van acht kabels die ingewerkt zijn in de structuur met een hijskraan geplaatst. Schroefpalen doen dienst als fundering – die kunnen makkelijk verwijderd worden als de module verplaatst wordt. In de module wordt op een circulaire manier omgegaan met de stromen materiaal, water en energie. De transitwoning kan worden ingezet door sociale huisvestingsmaatschappijen, maar ook als noodwoning, als duurzame oplossing voor permanente bewoners van een camong, voor tijdelijke huisvesting of als tijdelijke invulling van een braakliggend terrein.

Houtstructuur

Het mag duidelijk zijn dat de transitwoning om meerdere reden bestempeld kan worden als een voorbeeld van circulair bouwen. Ten eerste is er uiteraard het feit dat de woning verplaatsbaar is en daardoor makkelijk een tweede leven kan krijgen.

Daarnaast werd ook ingezet op duurzame en circulaire materialen. Zo bestaat de transitwoning en haar dakstructuur uit een houtstructuur die geïsoleerd werd met Supafil van Knauf, minerale inblaaswol op basis van gerecycleerd glas (tot 80%). De binnenwanden en plafonds werden afgewerkt met Fermacell-platen, die worden geproduceerd door menging van water gips en papiervezels die worden verkregen uit gerecycleerd papier. De (schuif)ramen en buitendeuren werden gerealiseerd in aluminium van Cortizo, een Europese producent van aluminiumprofielen die, onder meer met 2.500 verzamelpunten over heel Europa, hoog inzet op recyclage.

Ook op het vlak van technieken pasten de ontwerpers verschillende principes van duurzaamheid en circulariteit toe. Zo wordt voor het spoelen van het toilet gebruikgemaakt van regenwater dat wordt opgevangen in een reservoir van 80 l. Indien er onvoldoende regenwater aanwezig is, wordt daarvoor wel gewoon leidingwater gebruikt.

Verwarming en koeling gebeuren dan weer met een warmtepomp van het type lucht/water/lucht en de transitwoningen beschikken elk over tien zonnepanelen die worden aangesloten op batterij die wanneer het nodig is ook kan worden gevoed met netstroom. De aansluitbaarheid van de modules inzake elektriciteit, maar ook afvalwater, wordt per locatie in detail bekeken.

Design & Build

Vooral de beperkte grootte van de transitwoning, maar ook het feit dat in het project in Boortmeerbeek werd gekozen voor een Design & Build-procedure, waarbij de ontwerper en uitvoerder, ModuleHome, van in het begin nauw samenwerkten zodat sterk kon worden ingezet op een geïntegreerd ontwerp, zijn de belangrijkste factoren in de betaalbaarheid ervan. De transitwoning kan zo een oplossing zijn voor een groeiende groep mensen die het moeilijk heeft een eigen woning te verwerven op de klassieke woningbouwmarkt.