VIDEO: Jansen by ods maakt Gare Maritime in Brussel mee circulair

Kloeckner Metals Belgium, in de bouwwereld beter bekend als Jansen by ods, leverde met zijn stalen gevelprofielsystemen een substantiële bijdrage aan het circulaire karakter van het nieuwe Gare Maritime in Brussel dat, naar een ontwerp van Bureau Bouwtechniek in samenwerking met Jan de Moffarts Architecten en Neutelings Riedijk Architecten, verrees onder de monumentale stationskappen van het oude goederenstation op de site van Tour & Taxis. “Zelfs voor het schaalmodel dat we voor dit project bouwden, werd een nieuwe bestemming gevonden”, vertelt Ron Jacobs, sales manager bij Kloeckner Metals Belgium.

Kloeckner Metals Belgium is in de bouwsector eerder bekend als Jansen by ods, omdat het de stalen gevelprofielsystemen van de Zwitserse fabrikant al meer dan 50 jaar verdeelt in ons land en in Nederland.

Het bedrijf dat naast staal ook RVS, aluminium, non-ferrometaal en technische producten voor bouw en industrie verdeelt, sprong enkele jaren geleden mee op de kar van circulair bouwen door rond het bewezen meest duurzame vliesgevelsysteem, Jansen Viss, een complete circulaire service te ontwikkelen en zo te komen tot gevelprofielsystemen die demonteerbaar en herbruikbaar zijn omdat alle verbindingen omkeerbaar zijn, en bovendien ook nog eens zorgen voor een aanzienlijke CO2-reductie bij productie.

Het systeem wordt als de totaaldienst 'een duurzame gevel', aangeboden aan ontwikkelaars, beheerders of gebruikers van gebouwen. Daarvoor richtte Kloeckner Metals Belgium samen met ketenpartners uit alle facetten van de bouw een netwerk op, Light Steel Framing Façade Community. Dat netwerk verenigt ontwerpers, bouwers, onderhoudspartijen en circulaire sloopbedrijven. Op die manier komt het staal uiteindelijk terug bij de fabrikant, die er weer mee aan de slag kan. Connecting the dots dus, of hoe de Light Steel Framing Façade Community komaf maakt met bouwafval, want dat is volgens Kloeckner Metals Belgium niets anders dan een ontwerpfout. 


Mock-up werd nieuwe gevel in Leiden

Ron Jacobs is als salesmanager voor Nederland en België onder meer verantwoordelijk voor de vestiging van Kloeckner Metals Belgium in Antwerpen, dat alle kennis bundelt op het vlak van stalen systemen voor dak- en geveltechniek en stalen profielen voor ramen en deuren. “In 2015 lieten wij in Nederland een levenscyclusanalyse voor onze stalen producten uitvoeren door NIBE, waaruit bleek dat staal erg hoog scoort als het aankomt op circulariteit, met name door het hergebruikpotenieel. Daarom zetten wij ook hoog in op dat potentieel, in plaats van op het recyclagepotentieel, dat veel lager ligt in de circulaire hiërarchie”, vertelt hij wanneer we hem ontmoeten in Gare Maritime. “Dan speel je staal volledig uit op zijn kwaliteiten: het is slank, robuust en amper kapot te krijgen.”

“Er werd hier gekozen voor staal omdat de architectuur – voornamelijk de stalen structuur van de overkappingen die dateren uit begin 20ste eeuw – daarom vroeg”, legt hij uit. “Maar er was ook de nadrukkelijke vraag om een systeem te leveren dat demonteerbaar was. Daarop hebben we een schaalmodel gebouwd van wat we hier zouden kunnen leveren om te tonen hoe dat gevelsysteem dan precies zou kunnen worden gedemonteerd. Dat mag je redelijk letterlijk nemen, want we hebben de mock-up ook effectief ontmanteld en er een nieuwe eigenaar voor gevonden in Leiden, die er de gevel van het paviljoen op The Field, een circulaire hotspot met showcases die uiting geven aan circulaire bouwmogelijkheden, mee heeft laten bouwen. Normaal gebeurt er met zo’n schaalmodel achteraf niets meer.”

“Maar ons circulaire businessmodel stopt niet bij het produceren van demonteerbare systemen en onze Light Steel Façade Community om die in de markt te zetten. We werken ook aan een oogstkaart, die we Harvest Bay hebben genoemd. Het idee daarvoor is ontstaan doordat architecten ons steeds vaker vroegen of wij in gebouwen die rijp waren voor de sloop bepaalde systemen hadden zitten die kunnen worden hergebruikt. Daarop besloten we een online platform te starten waarop we inventariseren wat in welk gebouw zit. Dat zijn we nu volop aan het aanvullen. Eens het platform klaar is, laten we het los op de wereld en kan iedereen vanaf dan een optie nemen op bepaalde (ge)bouwdelen. Zo kan je bijvoorbeeld zien dat er in een gebouw in Amsterdam in 2026 een stalen vliesgevelsysteem ‘vrijkomt’, ik zeg maar wat.”


CLT-structuur

Het circulaire karakter van Gare Maritime wordt in belangrijke mate mee bepaald door de demontabele vliesgevelsystemen van Jansen by ods, maar niet uitsluitend. “In opdracht van Extensa hebben wij in samenwerking met Jan de Moffarts Architecten de hal gerestaureerd met maximaal behoud van elementen. Het smeedwerk en de overkappingen bleven grotendeels bewaard, maar we hebben ook heel wat stenen en de vorige buitenaanleg gerecupereerd voor de buitenaanleg die we nu zien”, vertelt architecte Nadja Van Houten van Bureau Bouwtechniek. “In een tweede fase is Neutelings Riedijk Architecten dan betrokken voor het ontwerpen van de invulelementen. De opdracht was het organiseren van kantoren en retail binnen de site, maar ook nog genoeg openbaar domein bewaren. De hal staat er al honderd jaar en kan nog heel lang mee, daarom werd voor invulelementen gekozen die volledig demontabel zijn. Naast de vliesgevelsystemen van Jansen by ods werd er gewerkt met een CLT-structuur.”

Deel dit artikel:

Onze partners