Vlaamse primeur: particulieren financieren, bouwen én beheren warmtenet zelf via burgercoöperatie

Voor het eerst in Vlaanderen zullen particulieren via een burgercoöperatie een nieuw warmtenet zelf financieren, bouwen én beheren. Dat zal gebeuren in het kasteel Potuit in Sint-Amandsberg, dat wordt omgebouwd tot nieuwe woningen. De toekomstige bewoners van het project moeten dus geen contract meer afsluiten met een reguliere energiemaatschappij voor hun verwarming en sanitair warm water.

Het bekende 19de eeuwse kasteel Potuit aan de Antwerpsesteenweg in Sint-Amandsberg krijgt een nieuwe toekomst. Projectontwikkelaar Istoir realiseert er een woonproject met 27 appartementen, 3 penthouses, 5 kasteelappartementen en in een latere fase nog 18 woningen. Het neoclassicistische monument zelf wordt volledig in zijn oude glorie hersteld met maximaal behoud van originele elementen. Wonen in een voormalig kasteel is natuurlijk bijzonder, maar wat het project helemaal uniek maakt, is het feit dat het de eerste gasloze wijk in Vlaanderen wordt waarbij een lokale burgercoöperatie, in dit geval Energent, instaat voor de bouw, de financiering én het beheer van het CO2-neutrale warmtenet, dat gebruikmaakt van aardwarmte en waarvoor tot 150 meter diep wordt geboord. 


ESCo-overeenkomst

De ontwikkelaar werkt voor het warmtenet samen met Energent, dat intussen zo'n 1.300 vennoten telt en meer dan 1 miljoen euro investeert in het warmtenet, via een zogenaamde ESCo-overeenkomst, waarbij ESCo staat voor Energy Service Company. Dat betekent dat de lokale burgercoöperatie instaat voor de bouw, de financiering én het beheer van het nieuwe warmtenet. Luc Meskens, algemeen coördinator Energent: “Het aanleggen van zo’n warmtenet is een hele klus. Via de grondboringen wordt aardwarmte gebruikt die via warmtepompen, die in de kelder staan opgesteld, de centrale verwarming van de gebouwen voedt. Vanuit de energiecentrale wordt een warmtenet aangelegd waarop alle woningen en appartementen zullen worden aangesloten. Naast de productie van CO2-neutrale warmte heeft dit warmtenet nog een enorm voordeel: tijdens warme zomerdagen levert de energiecentrale passieve koeling aan de woningen, waardoor de binnentemperatuur snel en eenvoudig tot vijf graden kan dalen.”


Klaar voor 2050

“Het project kadert volledig binnen de doelstellingen van de Vlaamse regering om de CO2-uitstoot van woningen drastisch te verminderen én ons onroerend erfgoed op een kwaliteitsvolle manier de toekomst in te loodsen", vertelt Vlaams minister van Wonen en Erfgoed Matthias Diependaele. "Tegen 2050 willen we dat in Vlaanderen zo weinig mogelijk fossiele brandstoffen gebruikt worden om onze woningen te verwarmen. Dit project speelt dus vandaag al in op de toekomst. Bovendien gaat het hier om een project waarbij maximaal rekening gehouden wordt met de troeven van dit historische pand. We moeten ons onroerend erfgoed doorgeven aan komende generaties. Als minister kan ik dergelijke herbestemmingsprojecten alleen maar toejuichen.” 


Vloer bewaard

Zoals de minister aanhaalt, is Potuit, dat een van de eerste CO2-neutrale nieuwbouwwijken van Gent wordt, niet enkel te bestempelen als circulair door het warmtenet, maar ook door het maximale behoud van materialen bij de renovatie. Zo worden de buitengevels behouden en volledig gerestaureerd en blijven de originele sierlijsten, dakspanten en de vloer in de inkomhal met witte marmeren inlegstenen bewaard. Daarnaast wordt ook de natuur in ere hersteld. Er blijven verschillende veteraanbomen, zoals een eik van 150 jaar oud, behouden en die vormt ook meteen het centrum van de site. “Bij Istoir maken we er een erezaak van om bij elk project zoveel mogelijk originele elementen te behouden en zo een stukje geschiedenis verder te zetten. We vertrekken dus vanuit een bestaand pand, in dit geval het kasteel, en kijken welke zaken we kunnen toevoegen. We breken niks af, maar zorgen voor een opwaardering van een bestaand monument. Dit is in onze ogen hoe projectontwikkeling er in de nabije toekomst moet uitzien", aldus Frederik Van Vooren, Business Unit Manager Istoir.

De eerste werken en de verkoop van het project zijn inmiddels gestart. Meer info over het project kan je lezen in dit artikel dat onze zusterwebsite architectura.be eraan weet.

Deel dit artikel:

Onze partners