Het onderwijsveld in Vlaanderen kampt al geruime tijd met een tekort aan schoolgebouwen. De afgelopen jaren werd daarom heel wat geïnvesteerd in nieuwe infrastructuur. Maar zijn dit de scholen van en voor de toekomst? Op initiatief van Groep Van Roey, een van de grotere bouwbedrijven van ons land, ontwikkelde de VUB-onderzoeksgroep Architectural Engineering in samenwerking met het WTCB, VITO en de UAntwerpen en met de financiële steun van Vlaanderen Circulair met 'Scholen voor de toekomst' een praktische gids voor opdrachtgevers en ontwerpers die duurzame en circulaire schoolgebouwen willen realiseren.
De handleiding brengt de kennis van de VUB-onderzoeksgroep Architectural Engineering samen met de praktijkervaring van Groep Van Roey. De praktische gids reikt oplossingen aan die kunnen worden toegepast in schoolgebouwen en houdt daarvoor rekening met randvoorwaarden zoals bouwsnelheid en met schooltypische eigenschappen, waaronder veranderingen in het pedagogische project, materiaalgebruik en comfort. Op die manier helpt de handleiding opdrachtgevers en ontwerpers op weg naar duurzame en circulaire scholenbouw. Het boek is een concrete vertaling van de 16 circulaire ontwerpkwaliteiten die VUB Architectural Engineering in 2019 reeds publiceerde.
Stijn Elsen, onderzoeker en praktijkassistent bij VUB Architectural Engineering: “Binnen de idee van een duurzame, circulaire economie moet een gebouw ontworpen worden met robuuste, hergebruikte, of hernieuwde onderdelen, en dat op zo’n manier opdat die componenten bij een toekomstige wijziging een kringloop zullen blijven volgen. Zo blijven scholen en hun onderdelen nuttig, en gaan grondstoffen nooit verloren.”
Te weinig vs. te veel scholen
De praktische gids voor het toekomstgericht en circulair bouwen van scholen kwam er naar aanleiding van de toenemende capaciteitsproblemen in kleuter- en lagere scholen. Maar de gids denkt verder. Het capaciteitsprobleem nu oplossen door veel te bouwen, kan later dan weer voor een overcapaciteit zorgen.
Jona Michiels, innovatiemanager bij Groep Van Roey: “Het Stedelijk Onderwijs in Antwerpen wees ons bijvoorbeeld op het feit dat de toename aan jonge kinderen een piek zal bereiken rond 2030. Wat er nadien moet gebeuren met alle schooluitbreidingen wordt zelden besproken. Laten de schoolgebouwen een inkrimping of functiewijziging toe? En wat met die scholen die uiteindelijk leeg komen te staan? Wij zijn er in ieder geval van overtuigd dat we die vragen niet onbeantwoord mogen laten.”
Groep Van Roey zet de handleiding vandaag al in om duurzame en circulaire ontwerpprincipes toe te lichten aan architecten en andere actoren waarmee ze samenwerken voor het realiseren van schoolgebouwen.
Via deze link lees je het volledige artikel over de gids en kan je hem gratis downloaden. De handleiding direct downloaden kan via deze link.
VUB Architectural Engineering bracht eerder al twee andere gidsen rond circulair bouwen uit. Die zijn te downloaden via deze link.